تۇركيادا قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىنا وراي ايتۋلى شارا ءوتتى - فوتو
ءىس- شاراعا 200 دەن استام شاماسىندا ادام، ونىڭ ىشىندە قوعامدىق- ساياسي قايراتكەرلەر، جەرگىلىكتى اكىمشىلىكتىڭ، اكادەميالىق جانە ساراپشى توپتاردىڭ، سونداي- اق تۇركيانىڭ بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ وكىلدەرى قاتىستى.
ءىس- شاراعا قاتىسۋشىلاردىڭ نازارىنا الدىمەن قازاق حاندىعىنىڭ قۇرىلۋى مەن قالىپتاسۋى تۋرالى ارنايى بەينەروليك ۇسىنىلدى.
قازاقستاننىڭ ەلشىسى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ قاتىسۋشىلاردى قازاق حاندىعىنىڭ تاريحي قالىپتاسۋىنىڭ بارىسىنان حاباردار ەتتى. مەرەيتويلى جىلدىڭ حالىقتىڭ تاريحي كوزقاراستى تۇسىنۋگە باعىتتالعان سانا- سەزىمىن قالىپتاستىرۋدا ەرەكشە ءرولىن اتاپ كەتتى. بۇل مەرەيتوي قازاقستان مەن تۇركى الەمى زيالىلارىنىڭ اعارتۋشىلىق قىزمەتىندە دە ءوز ورنىن تاپپاق.
كونفەرەنتسيانىڭ نەگىزگى قاتىسۋشىلارى، ولاردىڭ ىشىندە تۇركيا تاريحى قوعامىنىڭ پرەزيدەنتى پروفەسسور رەفيك تۇران، تۇركيا جازۋشىلارى مەن ونەرتانۋشىلارى قورىنىڭ ءتوراعاسى ياحيا اكەنگىن، تۇركى الەمى ساۋلەتشىلەرى مەن ينجەنەرلەرى وداعىنىڭ باس حاتشىسى يلياس دەميردجي، تۇركيانىڭ بۇرىنعى مادەنيەت ءمينيسترى نامىك كەمال زەيبەك وتكىزىلىپ جاتقان ءىس- شاراعا اسا قىزىعۋشىلىق تانىتتى.
تۇركيا تاريحى قوعامىنىڭ پرەزيدەنتى پروفەسسور ر. تۇران قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىق مەرەيتويىنىڭ قازاقستاندىق جاستارى ءۇشىن ءمان- ماڭىزىن، سونىمەن قاتار قازىرگى زامانداستاردىڭ جينالعان ءبىلىمدى، ءوز حالقىنىڭ سالتى مەن ءداستۇرىن كەلەر ۇرپاق ءۇشىن ساقتاۋعا مىندەتتىلىگىن اتاپ ءوتتى.
«باۋىرلاس قازاقستان تاريحىنىڭ بۇل كەزەڭىنىڭ حالىق ەتنوگەنەزى، «قازاق» ەتنونيمىنىڭ تۋىنداۋى مەن ونىڭ ەتنيكالىق ماعىناعا يە بولعانى، مەملەكەتتىك شەكارانىڭ بەكىتىلۋى، قازاق حاندىعى سياقتى كوشپەلى مەملەكەتتەگى باسقارۋ جۇيەسىنىڭ ەرەكشەلىكتەرى، كوشپەلى مەملەكەتتىڭ شەكارالاس ەلدەرمەن ءوزارا ارەكەتتەسۋىنىڭ پرينتسيپتەرى، قازاق حاندارىنىڭ ورتا عاسىرلار داۋىرىندەگى قوعامىنىڭ الەۋمەتتىك- مادەني ومىرىندەگى ءرولى سياقتى ماسەلەلەرمەن تىعىز بايلانىسى بار» ، - دەدى تۇرىك پروفەسسورى.
كونفەرەنتسيا بارىسىندا قازاق حاندىعى قالىپتاسۋىنىڭ تاريحي كەزەڭدەرى تۋرالى ايتىلدى. قازاق دالاسىن ۇلى حانداردىڭ باسقارۋى، جاۋلاپ الۋدىڭ ءمانى، سول زاماننىڭ داستۇرلەرى مەن مادەنيەتى تۋرالى پىكىرلەر ءبىلدىرىلدى. تۇرىك ساراپشىلارى سونداي- اق وسىنداي وقيعانىڭ مەملەكەتتىك مەرەكەلەۋمەن ورايلاستىرىلۋىن ەل بولاشاعىنىڭ جاڭا دۇنيەتانىمدىق مودەلىنىڭ قالىپتاسۋىنا جانە باستى قۇندىلىقتار مەن باعدارلاردى ايقىنداۋدا تۇرتكى بولاتىنىن مالىمدەدى. ءىستىڭ ناعىز وسىنداي جاي- كۇيى ۇلتتىڭ مادەني كودى - ءتىل، رۋحانيات، سالت- ءداستۇر مەن مادەنيەتتى ساقتاپ قالۋعا بەيىمدەلگەن بولىپ تابىلادى.
كونفەرەنتسيا قاتىسۋشىلارى قازاق مەملەكەتتىلىگىنىڭ قالىپتاسۋى مەن دامۋى تاريحىن دارىپتەۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن سەزىنۋ جونىندەگى مۇمكىندىككە يە بولىپ، قازاقستان تاريحىنداعى اتاقتى تۇلعالاردىڭ رۋحاني ۇلەسىمەن تانىسا ءبىلدى.
ءىس- شارا اياسىندا قازاقستان مەن تۇركيا اراسىنداعى ەكىجاقتى قارىم- قاتىناستاردىڭ دامۋ تاريحىن بەينەلەيتىن، قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىن، ق ر كونستيتۋتسياسى مەن قازاقستان حالقى اسسامبلەياسىنىڭ 20 جىلدىعىن اتاپ ءوتۋ تۋرالى ەكسپوناتتار قويىلعان كورمە ۇيىمداستىرىلدى.
