تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعى: نۇر-سۇلتان قالاسىنىڭ باستى جەتىستىكتەرى قانداي؟
نۇر- سۇلتان قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى اسحات ورالوۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن دوڭگەلەك ۇستەلگە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ەلتاڭبا اۆتورى جانداربەك مالىبەكوۆ، ل. ن. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، الاشتانۋشى ديحان قامزابەك ۇلى، فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى سەرىك نەگيموۆ جانە وزگە دە زيالى قاۋىم وكىلدەرى، تاريحشىلار، عالىمدار، ساياساتتانۋشىلار، قوعام قايراتكەرلەرى، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار، جاستار قاتىستى.
جيىندى جۇرگىزگەن نۇر-سۇلتان قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى اسحات ورالوۆ ءسوز باسىندا ەل استاناسىن سارىارقا تورىنە كوشىرۋ تۇڭعىش پرەزيدەنت - ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ۇلكەن ستراتەگيالىق شەشىمى ەكەنىن ايرىقشا اتاپ ءوتتى.
«قاستەرلى تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 30 جىلىنداعى وتكەن ءاربىر ون جىلدىق اتقارعان ميسسياسى تۇرعىسىنان عاسىردىڭ جۇگىن ارقالاپ تۇر. العاشقى ون جىلدىق ەگەمەن قازاقستاننىڭ ءوز دەربەستىگىن قالىپتاستىرۋ كەزەڭى بولدى. ەكىنشى ون جىلدىقتا ەلىمىز تۇعىرىن نىقتاپ، كەرەگەسىن كەڭەيتىپ، ىرگەسىن بەكىتتى. ءۇشىنشى ون جىلدىقتا مەملەكەتىمىز شىن مانىندە كەمەلىنە كەلىپ، الەمدىك ساياساتتىڭ تورىنە وزدى. ونىڭ ءارقايسىسىندا، ءاربىر جەتىستىگىمىزدە ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆتىڭ قولتاڭباسى جاتىر. ءوز كەزەگىندە مەملەكەت باسشىسى اتالعان جولداۋدا «ەگەمەندىك دەگەنىمىز - جالاڭ ۇران مەن جالىندى ءسوز ەمەس. ءبىز ءۇشىن ەڭ ماڭىزدىسى - ءار ازاماتتىڭ تاۋەلسىزدىك يگىلىگىن سەزىنە الۋى. ونىڭ باستى كورىنىسى - ەلدەگى بەيبىت ءومىر، قوعامداعى تۇراقتىلىق پەن تىنىشتىق. سونداي-اق، حالىقتىڭ تۇرمىس ساپاسىنىڭ جاقسارۋى جانە جاستاردىڭ بولاشاققا نىق سەنىممەن قاراۋى» دەپ ەرەكشە اتاپ كورسەتتى»، - دەدى اكىم ورىنباسارى.
نۇر-سۇلتان - ساياسي وقيعالاردىڭ عانا ەمەس ءبىلىم-عىلىم مەن مادەنيەتتىڭ ورداسىنا اينالىپ وتىر.
بۇگىنگە دەيىن كوز ىلەسپەس جىلدامدىقپەن دامىپ، ەلىمىزدىڭ ەڭسەلى ەلورداسىنا اينالدى.
«تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 30 جىلدىعى اياقتالىپ، جاڭا 30 جىلعا قادام باسقالى وتىرمىز. ەلباسىمىز دا، پرەزيدەنتىمىز دە ءوز جولداۋلارىندا الدىمەن ەل بىرلىگىن، تىنىشتىعىن، الەۋمەتتىك جاعدايىن، ەلوردامىزدىڭ دامۋىن ءبىرىنشى كەزەكتە قوزعايدى. تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز ەلتاڭبامىزدى قابىلدار تۇستا ەلىمىزدىڭ، ەلوردامىزدىڭ داميتىن ءوز جولى بار ەكەنىن ايتىپ وتكەن. وسى 30 جىلدا شىنىمەن ءوز جولىمىزبەن دامىپ، دۇنيە جۇزىنە تانىمال بولىپ كەلەمىز»، - دەدى جانداربەك مالىبەك.
تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىل ىشىندە قازاقستان كوپتەگەن قيىندىقتاردى، سىندارلى ساتتەردى ەڭسەرىپ، الەمگە تانىلعان مەرەيلى مەملەكەتكە اينالدى. ال نۇر-سۇلتان قالاسى الەمگە تانىلعان مەملەكەتتىڭ سيمۆولىنا اينالىپ وتىر.
«ەلباسى ەل استاناسىن اقمولا جەرىنە كوشىرگەندەگى ايتقان ويى دا، يدەياسى دا باتىس پەن شىعىستىڭ ورتاسىندا بەرەكەلى ەل پايدا بولۋى كەرەك دەگەنگە نەگىزدەلگەن. ول بەرەكەلى ەل - جاڭعىرعان قازاقستان دەگەن ەدى ەلباسى. بۇل ەلىمىزگە ءبىلىم-عىلىمنىڭ كەلۋىنە، جاڭا كوزقاراستاعى ءبىلىمدى جاستارىمىزدىڭ ءوسىپ-ونۋىنە اسەر ەتتى. نۇر-سۇلتان قالاسىندا وتكەن حالىقارالىق شارالاردىڭ ءبارى وسى يدەيانىڭ، ۇستانىمنىڭ ارقاسىندا بولىپ جاتىر»، - دەدى ديحان قامزابەك ۇلى.
عالىم ءسوزىن جالعاي وتىرىپ، رۋحاني جاڭعىرۋ اياسىندا اتقارىلعان شارۋالاردىڭ، ولاردىڭ باس قالانىڭ دامۋى جولىنداعى ارتىقشىلىقتارىنا كەڭىنەن توقتالىپ ءوتتى. «تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلداعى جاسامپاز ەگەمەندىكتىڭ باستى سيمۆولى تۋرالى ويلاساق ەلىمىزدىڭ باس قالاسى - نۇر-سۇلتان قالاسى ويىمىزعا ورالادى. ول زاڭدى دا. سەبەبى حالىقارالىق ساراپشىلاردىڭ ءوزى سوناۋ ەگەمەندىكتىڭ العاشقى جىلدارى وركەنيەتتى وزگەرۋدىڭ جاڭا سىندارى، قاۋىپ-قاتەرلەرى تۇرعاندا، جاڭا مەملەكەت قۇرىلىپ جاتقان كەزدە ەلباسىنىڭ باستاۋىمەن ەلوردامىزدىڭ الماتىدان ارقا تورىنە قونىس اۋدارۋىن ۇلكەن مودەرنيزاتسيالىق جوبا رەتىندە باعالايدى. وتكەن عاسىردىڭ سوڭى مەن وسى عاسىرعا قاراساق جاڭا استانا سالىپ، ۇلكەن ەكونوميكالىق، گەوساياسي وزگەرىس جاساعان مەمەلەكەتتەر جوقتىڭ قاسى. جاڭا مەملەكەت، جاڭا جۇيە قۇرۋ كەزىندە تۇڭعىش پرەزيدەنت - ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ 32 كريتەريگە جاۋاپ بەرەتىن جاڭا استانانى قۇرۋ تۋرالى ۇسىنىس ءبىلدىردى. مىنە 30 جىلدان كەيىن سول وزگەرىستىڭ جەڭىستى، جەمىستى بولعانىن كورىپ وتىرمىز»، - دەدى «حابار» اگەنتتىگى» اكسيونەرلىك قوعامىنىڭ باسقارما ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى رينات كەرتايەۆ.
«بۇگىنگە دەيىن ۇلكەن جەتىستىكتەرگە جەتتىك. ەلوردامىز الەمگە تانىلدى. قازىر قايدا بارساق تا ەلوردامىزبەن ماقتانامىز. نۇر-سۇلتان - ءبىلىم، بەيبىت، يننوۆاتسيا ورداسىنا اينالىپ وتىر. ونىڭ ءبارى بىرلىگىمىزدىڭ ارقاسى دەپ سەنىممەن ايتا الامىن. بىرلىگىمىزدىڭ نەگىزى - ەلباسىمىزدىڭ جۇزەگە اسىرعان ساياساتى. وسى ساياساتتىڭ ناتيجەسىندە قانشاما ۇلت، ۇلىس بىرلەسىپ، ءبىر شاڭىراق استىندا تاتۋ-ءتاتتى ءومىر ءسۇرىپ كەلەدى. تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىزگە قاشاندا العىسىمىز شەكسىز»، - دەدى قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى وزبەك مادەني ورتالىعىنىڭ ءتوراعاسى شەرزود پۋلاتوۆ.
جيىن سوڭىندا قاتىسۋشىلار ەلوردانىڭ بۇگىنگى تاڭداعى دامۋىن تالقىلاپ، ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىك جىلدارىنداعى كوپتەگەن جەتىستىكتەرى نۇر-سۇلتان قالاسىمەن بايلانىستى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
ايتا كەتەيىك، القالى جيىن سانيتارلىق تالاپتاردى تولىقتاي ساقتاي وتىرىپ ءوتتى.
