ءبىز ءومىر ءسۇرىپ جاتقان عالام 2 ميليارد جىلعا جاس بولۋى مۇمكىن - زەرتتەۋ
عالامنىڭ شىن جاسىن انىقتاۋ وڭايعا سوقپاسى انىق. «گالاكتيكاداعى جۇلدىزداردىڭ جىلجۋىنا قاتىستى كوپتەگەن ساۋالداردىڭ جاۋابى ناقتى ەمەس» دەيدى گەرمانياداعى ماكس پلانك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمى ين دجي.
Science جۋرنالىنا شىققان زەرتتەۋدە عالىمدار عالامنىڭ جاسىن جۇلدىزداردىڭ جىلجۋ جىلدامدىعىنا بايلانىستى ەسەپتەگەن. «ەگەر ءبىزدى قورشاعان الەم تەزىرەك كەڭەيسە، وندا ول قازىرگى ولشەمىنە جىلدام قول جەتكىزدى، دەمەك جاسى دا الدەقايدا كىشىرەك» دەيدى زەرتتەۋشىلەر.
«كەڭەيۋ جىلدامدىعى» كوسمولوگياداعى ەڭ ماڭىزدى زەرتتەۋ ەلەمەنتتەرىنىڭ ءبىرى بولىپ سانالادى.
حاببل 70 تۇراقتىلىعى بويىنشا، عالامنىڭ جالپىعا بەلگىلى جاسى - 13,7 ميللياردتا.
ال عالىم ءدجيدىڭ كومانداسى حاببل تۇراقتىلىعى 82,4 دەگەن شەشىمگە كەلدى، دەمەك عالامنىڭ جاسى 11,4 ميلليارد شاماسىندا.
دجي زەرتتەۋ بارىسىندا گراۆيتاتسيالىق لينزالاردى قولدانعان، ياعني، گراۆيتاتسيا جارىقتى ازايتىپ، الىس وبەكتىلەردى جاقىنداتادى. ءدجيدىڭ بۇل جاڭا ءتاسىلى سوڭعى جىلدارداعى زەرتتەۋلەردىڭ قورىتىندىسىن جوققا شىعارىپ تۇر.
گارۆارد استرونومى اۆي لەب بۇل زەرتتەۋگە سىرتتاي باعا بەردى. ونىڭ ايتۋىنشا، عالامنىڭ جىلدامدىعى مەن جاسىن ەسەپتەۋدە ءدجيدىڭ قولدانعان ءتاسىلى وڭتايلى.
«.. ءبىراق قوسىمشا دالەلدەردى جيناماي تۇرىپ، قاتەلىكتەر كەتۋى مۇمكىن» دەدى لەب.
