جەڭىسكە دەيىن 28 كۇن: تۇتقىنداردىڭ كوتەرىلىسى جانە بۋحەنۆالد ءولىم فابريكاسىنىڭ قۇلاۋى
11 - ساۋىردە ب ۇ ۇ شەشىمىمەن حالىقارالىق فاشيستىك كونسلاگەرلەردەگى تۇتقىنداردى بوساتۋ كۇنى اتالىپ وتىلەدى. 1945 - جىلى بۇل كۇنى بۋحەنۆالد كونسلاگەرىنىڭ تۇتقىندارى كوتەرىلىس ۇيىمداستىرىپ، ازاتتىق الدى.
بۋحەنۆالد - تيۋرينگياداعى ۆەيمار قالاسىنىڭ ماڭىندا سالىنعان گەرمانيا اۋماعىنداعى ءىرى كونسەنتراتسيالىق لاگەرلەردىڭ ءبىرى.
1945 - جىلى 11 - ساۋىردە بۋحەنۆالدكە امەريكالىق اسكەر جاقىنداعاندا وندا كوتەرىلىس باستالىپ، تۇتقىندار لاگەردى جاۋلاپ الا الدى. بۋحەنۆالد اۋماعى ك س ر و- عا بەرىلگەننەن كەيىن، 1945 - جىلدىڭ تامىزىندا وندا № 2 ن ك ۆ د ارنايى لاگەرى ۇيىمداستىرىلدى. كەڭەستىك مۇراعاتتاردىڭ مالىمەتتەرىنە قاراعاندا، لاگەر تاراتىلعانعا دەيىن وندا 7000 استام تۇتقىن قازا تاپتى.
بۋحەنۆالد ەڭ ءىرى ءولىم فابريكاسى بولعان. لاگەردەن 18 ۇلتتىڭ 238 مىڭ 380 ادامى وتكەن. ولاردىڭ 56 مىڭ 549 ادامى قازا تاپتى.
**
1945 - جىلى 11 - ساۋىردە گۆارديا سەرجانتى تاستانديەۆ تايىر بۇركىتباي ۇلى ءۇشىنشى مارتە 3- دارەجەلى داڭق وردەنىمەن ماراپاتتالدى.
1945 - جىلى 11 - ساۋىردە شىعىس پرۋسسيا وپەراتسياسى بارىسىندا كەڭەس وداعىنىڭ مارشالى، باس شتاب باستىعى الەكساندر ۆاسيليەۆسكي زەملاند جارتىلاي ارالىندا قورشاۋعا الىنعان جاۋعا ءبىر تاۋلىك ىشىندە قارۋلارىن تاپسىرۋدى تالاپ ەتتى.
«نەمىس وفيتسەرلەرى مەن ساربازدارى! ەگەر سىزدەردىڭ باسشىلىقتارىڭىز بۇل ۋلتيماتۋمدى قابىلداماسا، نە ىستەيتىندەرىڭىزدى وزدەرىڭىز شەشىڭىزدەر. ومىرلەرىڭىزدى قۇتقارۋ ءۇشىن، تۇتقىندىققا بەرىلىڭىزدەر!» - دەدى ول. الايدا جاۋاپ قايتپادى.
كەڭەستىك اقپارات بيۋروسىنىڭ مالىمەتتەرىنە قاراعاندا، 1945 - جىلى 11 - ساۋىردە رۋجومبەروك قالاسىنىڭ باتىسىنا قاراي ورنالاسقان كارپاتتا كەڭەس اسكەرى چەحوسلوۆاك جانە رۋمىنيالىق اسكەرلەرمەن بىرگە قالا مەن سۆياتايا مارتين تەمىر جول ستانساسىن جانە ۆرۋتكي تەمىرجول ستانساسىن باسىپ الدى.. . براتيسلاۆانىڭ سولتۇستىك- باتىسىنا قاراي 2- ۋكراينا فرونتى اۆستريا اۋماعىنداعى ديۋرنكرۋت، شتيللفريد، وللەرسدورف ەلدى مەكەندەرىنە قول جەتكىزدى.. . ۆەنادا 3- ۋكراينا فرونتىنىڭ اسكەرى دۋنايسكي كانالىنان ءوتىپ، كانال مەن دۋناي وزەنى ورنالاسقان قالا اۋدانىنىڭ وڭتۇستىك- شىعىس بولىگىن جاۋلادى.. .
