قازاقپارات كۇنتىزبەسى: 22-جەلتوقسان

22 جەلتوقسان. جەكسەنبى
ەستە قالار وقيعالار
1974-جىلى ەكىباستۇز قالاسىنان سولتۇستىككە قاراي 16 شاقىرىم جەردە ەكىباستۇز وتىن-ەنەرگەتيكا كەشەنىن سالۋ جوباسى بويىنشا گرەس-1 قۇرىلىسى باستالدى.
1980-جىلى 500 مەگاۆاتت قۋاتقا يە العاشقى ەنەرگوبلوك ىسكە قوسىلدى. 1984-جىلى سەگىزىنشى بلوكتىڭ ىسكە قوسىلۋىمەن ستانسانىڭ جوبالىق قۋاتى 4000 مەگاۆاتقا جەتتى. سونىڭ ارقاسىندا جەرگىلىكتى كەنىشتەردەن الىنعان تاس كومىرمەن جۇمىس ىستەيتىن ەكىباستۇز گرەس-1 الەمنىڭ ەڭ ۇلكەن جىلۋ ەلەكتر ستانسالارىنىڭ بىرىنە اينالدى.
1998-جىلى وتباسى مۇددەسىن قورعاۋ، ايەلدەردىڭ ەلدىڭ ساياسي، الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق جانە مادەني ومىرىندەگى بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋدى قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جانىندا وتباسى جانە ايەلدەر ىستەرى جونىندەگى ۇلتتىق كوميسسيا قۇرىلدى.
2000-جىلى «ايگولەك» بالالار جۋرنالىنىڭ العاشقى سانى جارىق كوردى.
2005-جىلى نوۆوسىبىردە قازاق قارپىمەن باسىلعان «ۇلى ابايعا ادالدىق» كىتابىنىڭ ىلكى داناسى سەمەيگە جەتكىزىلدى.
كىتاپتىڭ باسپادان شىعۋىنا اباي رەسپۋبليكالىق قورى جاردەمدەستى. «ۇلى ابايعا ادالدىق» كىتابىندا اباي ءومىر سۇرگەن كەزەڭنىڭ بەلگىلى وقيعالارى مەن بۇگىنگى كۇنگە دەيىن جارىق كورمەگەن ماتەريالدار دا قامتىلىپ وتىر، ياعني ابايدىڭ تىكەلەي ۇرپاعى - مىناش ىسقاقوۆانىڭ ەستەلىكتەرىن ايتۋعا بولادى.
2007-جىلى پەتروپاۆلدا قازاقستاننىڭ جانە ياكۋتيانىڭ بەلگىلى مەملەكەت ءارى ساياسات قايراتكەرى ماكسيم اموسوۆقا ەسكەرتكىش تاقتا ورناتىلدى.
ماكسيم اموسوۆ (1897-1938) باتىس قازاقستان، قاراعاندى، سولتۇستىك قازاقستان وبلىستىق پارتيا كوميتەتتەرىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى بولدى، قازاقستان كومپارتياسى و ك- دە جۇمىس ىستەدى. قازاقستان ەكونوميكاسىن دامىتۋعا، بوسقىن قازاقتاردى وتانىنا قايتارۋعا، ولاردى باسپانا جانە جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتۋگە سۇبەلى ۇلەس قوستى. 1938-جىلى قىرعىزستاندا رەپرەسسياعا ۇشىراپ، اتىلدى. ولگەن سوڭ اقتالدى.
2011-جىلى قاراعاندىداعى يۋري گاگارين اتىنداعى الاڭدا عارىشتى يگەرگەندەرگە ەسكەرتكىش قويىلدى. مەموريالدىڭ اۆتورلارى قاراعاندىلىق ساۋلەتشى مۇرات بايىسباي جانە استانالىق ءمۇسىنشى اسقار نارتوۆ بولدى.
ءمۇسىن كومپوزيتسياسىنىڭ جالپى بيىكتىگى 40 مەتر. ونى تۇرعىزۋعا اليۋميني، توت باسپايتىن بولات، نيتروتيتان، گرانيت جانە گابرا تاستار قولدانىلدى.
2014-جىلى ت م د- دا العاش رەت، الماتى ونكولوگيالىق ورتالىعىندا ينتراوپەراتسيالىق ساۋلەلى تەراپيا وتكىزۋ ءۇشىن (ي و ل ت) LIAC 10 MEV موبيلدى ەلەكتروندار ۇدەتكىشىن ەنگىزدى.
«LIAC 10 MEV» ەلەكترونداردى ينتراوپەراتسيالىق ۇدەتكىشى ءدال وپەراتسيا كەزىندە ساۋلەلەنۋدىڭ جوعارى مولشەرىن قاتەرلى ىسىككە ءدال تۇسىرۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. وسىلايشا، حيرۋرگيالىق جانە ساۋلەلىك ەمدەۋ ءوزارا ۇيلەستىرىلىپ، ءبىر مەزەتتە جۇرگىزىلەدى.
2015-جىلى استانادا قازاقستانداعى كۇرەس تۇرلەرىنەن ەڭ ۇلكەن اكادەمياسى «Qazaq Batyry» قۇرىلدى.
2016-جىلى انتاركتيداداعى يۋنيون گلەتچەر (Union Glasier) بازاسىنان العاشقى قازاقستاندىق شاڭعىشىلار ەكسپەديتسياسى جەر شارىنىڭ وڭتۇستىك پوليۋسىن بەتكە الا جولعا شىقتى. اتلەتتەر يۋري يۋشين، ءىلياس عالىمبەكوۆ جانە زەرتتەۋشى دارىگەر داۋلەت شارىپوۆتەردەن قۇرالعان توپتى قازاقستاندىق ساياحاتشى ماعجان ساعىمبايەۆ باسقاردى.
2017-جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ اۋعانستان جايىنداعى اشىق پىكىرتالاستارىنا قاتىستى. وندا كوپتەگەن ەلدەر ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە ورتالىق ازيادان العاشقى سايلانعان مەملەكەت رەتىندە ءارى ورتالىق ازيا ءوڭىرى مەن اۋعانستاندى دامىتۋ، قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىنە الەم جۇرتشىلىعىنىڭ نازارىن بەلسەندى اۋدارعانى ءۇشىن قازاقستانعا العىس ءبىلدىردى.
2017-جىلى ماكەدونيا استاناسى سكوپەدەگى قاسيەتتى كليمەنت وحريدسكيي ۇلتتىق جانە ۋنيۆەرسيتەت كىتاپحاناسىندا قازاقستان ادەبيەتى مەن مادەنيەتى ورتالىعى اشىلدى. ورتالىق قازاقستاننىڭ ادەبي مۇراسىن زەرتتەپ، قازاق ادەبيەتىن ناسيحاتتاۋعا ۇلەس قوسۋ، مادەنيەتارالىق جانە وركەنيەتارالىق ديالوگتى نىعايتۋ، حالىقارالىق مادەني ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ مىندەتتەرىن اتقارىپ كەلەدى.
2018-جىلى استانادا قازاقستانداعى ەڭ تانىمال شاحماتشى، شاحماتتان بىرنەشە دۇركىن الەم چەمپيونى، حالىقارالىق گروسسمەيستەر دينارا ءسادۋاقاسوۆانىڭ شاحمات اكادەمياسىنىڭ رەسمي اشىلۋ سالتاناتى ءوتتى.
«مەن ءۇشىن، مەنىڭ كوماندام ءۇشىن ءبىزدىڭ شاحمات اكادەميامىزدىڭ رەسمي اشىلۋى - عاجاپ وقيعا. ارينە، اكادەميانىڭ نەگىزگى ماقساتى - ويىن ءتۇرىن قازاقستاندا تانىمال ەتۋ. مەن استانادا، الماتىدا جانە ەلىمىزدىڭ باسقا دا قالالارىندا ماستەر-كلاسستار وتكىزەمىن»، - دەدى دينارا ءسادۋاقاسوۆا اكادەميانىڭ اشىلۋ سالتاناتىندا.