جىل قورىتىندىسى: 2015 -جىلدىڭ باستى كادرلىق اۋىس- ءتۇيىسى

استانا. قازاقپارات - ءوتىپ بارا جاتقان قويان جىلىندا ەلىمىزدىڭ مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسىندە ءبىرقاتار ماڭىزدى تاعايىنداۋلار ورىن العان بولاتىن.

وسى جىلدىڭ ىشىندە ۇكىمەت باسشىسى دا، ونىڭ ورىنباسارلارى دا اۋىسىپ، وبلىس باسشىلىعىندا دا كادرلىق وزگەرىستەر ورىن الدى. جاڭا مينيسترلىك قۇرىلدى، كۇش- قۋات قۇرىلىمدارىنا جاڭا باسشىلار كەلدى. جاڭادان قۇرىلعان «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعىنىڭ باسقارۋشىسى تاعايىندالدى.

ەستە بولسا، تاياۋدا عانا وتاندىق تەلەارنالارعا سۇحبات بەرگەن ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ كادرلىق شەشىم قابىلداۋدا ىشكى سەزىمگە ءجيى سەنىم ارتاتىندىعىن ايتقان بولاتىن. «ءا دەگەندە ارينە، تاجىريبەگە جۇگىنەسىڭ. تاعايىندايتىن ادامداردى بىلەسىڭ، ىستەپ جۇرگەنىن، كىمنىڭ قالاي ەكەنىن. ءبارىن تارازىعا سالىپ، قايسىسى دەگەن كەز شىنىمدى ايتسام مەن ءۇشىن ەڭ قيىن ماسەلە وسى. بىرىنشىدەن، ءوزىم تاعايىنداعان ازاماتتاردىڭ سول جۇمىستى ىستەي الماي، جۇمىستان بوساتقان كەزدە قينالامىن. سەبەبى ونىڭ ءوزىن عانا ەمەس، بالالارىن، اعايىن- تۋعاندارىن ويلايمىن. مىنانىڭ اياعى شالىس كەتىپ، بارلىعى قينالادى- اۋ دەپ، مىنانى قازىر جۇمىستان الىپ تاستاسام، ءوزى دە، بارلىعى دا قينالادى- اۋ دەپ ويلايمىن. ودان كەيىن ناق تاۋىپ، ءدوپ تاۋىپ، ەرتەڭ جۇمىس ىستەپ كەتەتىنى قايسىسى ەكەن دەپ، وعان دا قاتتى قينالاتىنىم راس. ال ەندى ءتيىستى ادامدى تاۋىپ، ورنىنا قويۋ ول دا از شەشىم ەمەس»، - دەگەن ەدى ق ر پرەزيدەنتى.

ايتا كەتەرلىگى، اعىمداعى جىلى وتكەن كەزەكتەن تىس پرەزيدەنتتىك سايلاۋدا ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ايقىن جەڭىسكە جەتكەننەن كەيىن ەلىمىزدىڭ مينيسترلەر كابينەتى، پرەزيدەنتكە تىكەلەي باعىنىستاعى جانە وعان ەسەپ بەرەتىن مەملەكەتتىك ورگاندار باسشىلارى، استانا مەن الماتى قالالارىنىڭ جانە وبلىستاردىڭ اكىمدەرى ءوز وكىلەتتىكتەرىن دوعارعان بولاتىن. ءبىراق سول كۇنى، ق ر پرەزيدەنتى پرەمەر-مينيستر قىزمەتىنە كارىم ءماسىموۆتىڭ كانديداتۋراسىن ۇسىنىپ، ونى پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتتارى ءبىراۋىزدان قولدادى. ءدال وسى كۇنى ن. نازاربايەۆتىڭ جارلىعىمەن ۇكىمەتتىڭ بۇرىنعى قۇراما قايتا 100 پايىز قالپىندا جاساقتالىپ، استانا مەن الماتىنىڭ جانە وبلىستاردىڭ اكىمدەرى دە ءوز قىزمەتتەرىن ساقتاپ قالدى.

وسى جىلداعى توسىن كادرلىق اۋىس-ءتۇيىستىڭ ءبىرى داريعا نازاربايەۆانىڭ ەلىمىزدىڭ پرەمەر- ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتىنە تاعايىندالۋى بولعانى انىق. 1963 -جىلى 7 -مامىردا قاراعاندى وبلىسىنىڭ تەمىرتاۋ قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن داريعا نۇرسۇلتان قىزى «حابار» اگەنتتىگىنىڭ پرەزيدەنتى، ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ ءتورايىمى، Ⅲ سايلانعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ رەسپۋبليكالىق «اسار» پارتياسىنىڭ ءتىزىمى بويىنشا سايلانعان دەپۋتاتى، «قازاقستان رەسپۋبليكاسى تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ قورى» قوعامدىق قورىنىڭ ديرەكتورى بولعان. 2012 -جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى ءماجىلىسى الەۋمەتتىك- مادەني دامۋ كوميتەتىنىڭ ءتورايىمى بولدى. 2014 -جىلعى 3 -ساۋىردەن قازاقستان پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ ۆيتسە-سپيكەرى، سونداي-اق "نۇر وتان" پارتياسى فراكسياسىنىڭ جەتەكشىسى قىزمەتىن اتقاردى. «پاراسات» جانە  Ⅱ دارەجەلى «بارىس» وردەندەرىمەن جانە فرانسۋز رەسپۋبليكاسىنىڭ ادەبيەت جانە ونەر وردەنىمەن، مەدالدارمەن ماراپاتتالعان. اعىلشىن، يتاليان، نەمىس تىلدەرىن مەڭگەرگەن.

ال د. نازاربايەۆاعا دەيىن ەلىمىزدىڭ ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ورىنباسارى بولعان بەردىبەك ساپاربايەۆ اقتوبە وبلىسىنىڭ اكىمى بولىپ تاعايىندالدى. ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور ب. ساپاربايەۆ 1953 -جىلى  قىزىلوردا وبلىسىنىڭ جاڭاقورعان اۋدانىنىڭ بەسارىق اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى، قر كەدەندىك باقىلاۋ اگەنتتىگىنىڭ ءتوراعاسى، ق ر قارجى ۆيتسە-ءمينيسترى - ق ر قارجى مينيسترلىگىنىڭ كەدەندىك باقىلاۋ كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ق ر پرەمەر- مينيستر كەڭسەسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى - ق ر پارلامەنتىندەگى ۇكىمەت وكىلى، ق ر ەكونوميكا جانە بيۋدجەتتىك جوسپارلاۋ ۆيتسە- ءمينيسترى، ق ر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترى، شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى قىزمەتتەرىن اتقارعان بولاتىن.

ب. ساپاربايەۆقا دەيىن اقتوبە وبلىسىن باسقارعان ارحيمەد مۇحامبەتوۆ قوستاناي وبلىسىنىڭ اكىمى قىزمەتىنە كىرىستى. 1972 -جىلى 6 -ماۋسىمدا اقتوبە وبلىسى العا اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن. سامارا مەملەكەتتىك تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتى مەن قازاق- ورىس حالىقارالىق ۋنيۆەرسيتەتىن ءتامامداعان. ەڭبەك جولىن اقتوبە قالاسىنىڭ كوممەرتسيالىق قۇرىلىمدارىندا باستاعان. اقتوبە وبلىسىنىڭ سىرتقى- ەكونوميكالىق بايلانىس جانە ينۆەستيتسيالار باسقارماسىنىڭ باستىعى، «شاعىن كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ قورى» ا ق وڭىرلىك ديرەكتورى، اقتوبە قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى، اقتوبە قالاسىنىڭ اكىمى قىزمەتتەرىن اتقاردى. 2011 -جىلعى 22 -شىلدەسىنەن باستاپ اقتوبە وبلىسىنىڭ اكىمى بولدى.

ەلباسى ن. نازاربايەۆتىڭ جارلىعىمەن بەيبىت باكىر ۇلى اتامقۇلوۆ وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى بولىپ تاعايىندالدى. 964 -جىلى 19 -مامىردا الماتى وبلىسىندا دۇنيەگە كەلگەن ول ءبىراز جىل ەلىمىزدىڭ شەتەلدەگى ەلشىلىكتەرىندە جۇمىس ىستەگەن. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مالايزيا رەسپۋبليكاسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى بولعان. جاڭا قىزمەتكە تاعايىندالعانعا دەيىن قر يندۋستريا جانە جاڭا تەحنولوگيالار مينيسترلىگىنىڭ جاۋاپتى حاتشىسى قىزمەتىن اتقارعان.

بۇعان دەيىن وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا باسشىلىق جاساعان اسقار مىرزاحمەتوۆ «نۇر وتان» پارتياسى ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بولىپ تاعايىندالعان ەدى. ول 1962 -جىلى دۇنيەگە كەلگەن. اۋىل شارۋاشىلىعى جانە ەكونوميكالىق ماماندىقتارى بويىنشا ءبىلىم العان. اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىمدارىنىڭ كانديداتى. ق ر اۋىل شارۋاشىلىعى ۆيتسە- ءمينيسترى، ءبىرىنشى ۆيتسە- ءمينيسترى جانە اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى لاۋازىمدارىندا قىزمەت اتقارعان. ەلىمىزدىڭ وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى. «وڭتۇستىك» الەۋمەتتىك كاسىپكەرلىك كورپوراتسياسى» ۇلتتىق كومپانياسى» اكتسيونەرلىك قوعامىن باسقارعان.

«نۇر وتان» پارتياسى ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى قىزمەتىن اتقارعان باۋىرجان بايبەك الماتى قالاسىنىڭ اكىمى بولىپ تاعايىندالدى. باۋىرجان قىدىرعالي ۇلى بايبەك 1974 -جىلى 19 -ناۋرىزدا الماتى قالاسىندا تۋعان. «بولاشاق» باعدارلاماسى بويىنشا گەتە ينستيتۋتىن، «بولاشاق» باعدارلاماسى بويىنشا ليۋبەك قالاسىنداعى جوعارى مەكتەپتى، ورتالىق ازيا ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن. ق ر پرەزيدەنتى اكىمشىلىگى جۇيەلى زەرتتەۋلەر ورتالىعىنىڭ ساراپشىسى، ق ر پرەزيدەنتى حاتتاماسىنىڭ اقپارات پەن تالداۋ سەكتورىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، 2004 -جىلدان - باس ينسپەكتورى، حاتتاما جەتەكشىسى، ق ر پرەزيدەنتى اكىمشىلىگى جەتەكشىسىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتتەرىن اتقارعان.

 ال الماتىنىڭ بۇرىنعى اكىمى احمەتجان ەسىموۆ «استانا ەكسپو-2017» ۇ ك» ا ق باسقارماسىنىڭ ءتوراعاسى قىزمەتىنە كەلدى. 1950 -جىلى 15 -جەلتوقساندا الماتى وبلىسىندا دۇنيەگە كەلگەن ول قازاق اۋىل شارۋاشىلىعى ينستيتۋتىن، رەسەي قوعامدىق عىلىمدار اكادەمياسىن بىتىرگەن. ەكونوميكا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى. ق ر پرەمەر- ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى، ق ر باس حاتشىسى، ق ر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى - مەملەكەتتىك قارجى سالىمدار كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى، ق ر پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ جەتەكشىسى، ق ر- نىڭ بەنيليۋكس مەملەكەتتەرىندەگى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى، ق ر اۋىل شارۋاشىلىعى ءمينيسترى، ق ر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى بولعان.

وسى جىلدىڭ ىشىندە ەلىمىزدىڭ كۇش- قۋات قۇرىلىمدارىندا دا كادرلىق اۋىس- ءتۇيىس ورىن الدى. اتاپ ايتقاندا، «سىربار» سىرتقى بارلاۋ قىزمەتىنىڭ ديرەكتورى بولىپ عابيت بايجانوۆ تاعايىندالدى. 1963 -جىلى دۇنيەگە كەلگەن ول ق ر ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك قىزمەتى «بارلاۋ» قىزمەتى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى، «سىربار» سىرتقى بارلاۋ قىزمەتى ديرەكتورىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بولعان.

بۇگىن ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىندە ونىڭ ءتوراعاسى نۇرتاي ابىقايەۆتى زەينەت جاسىنا جەتۋىنە جانە باسقا جۇمىسقا اۋىسۋىنا بايلانىستى لاۋازىمىنان بوساتۋ تۋرالى شەشىم قابىلداعانىن ايتىپ، ونىڭ ورنىنا ۆلاديمير جۇماقانوۆتىڭ تاعايىندالعانىن جاريا ەتتى. ۆلاديمير زەينوللا ۇلى جۇماقانوۆ جاڭا لاۋازىمعا تاعايىندالعانعا دەيىن قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى قىزمەتىندە بولعان. ول 1982 -جىلدان قاۋىپسىزدىك ورگاندارىندا جۇمىس ىستەيدى. ق ر ۇ ق ك دەپارتامەنتىندە ءبولىم باستىعىنىڭ ورىنباسارى، ءبولىم باستىعى، باسقارما باستىعى، دەپارتامەنت باستىعىنىڭ ورىنباسارى، قر ۇقك ءتوراعاسىنىڭ كەڭەسشىسى، ق ر ۇ ق ك لاڭكەستىككە قارسى كۇرەس دەپارتامەنتىنىڭ باستىعى قىزمەتتەرىن اتقارعان. ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ گەنەرال- لەيتەنانتى.

تاياۋدا ەلباسى جارلىعىمەن ق ر مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس- قيمىل اگەنتتىگى ەكى ءبولىنىپ، مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى مينيسترلىگى جانە ونىڭ قۇرىلىمىندا سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس- قيمىل ۇلتتىق بيۋروسى قۇرىلعان بولاتىن. اتالعان مينيسترلىككە باسشى بولىپ تالعات سوۆەتبەك ۇلى دوناقوۆ تاعايىندالدى. ت. دوناقوۆ 1965 -جىلى تۋعان. س. م. كيروۆ اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن، ك س ر و عىلىم اكادەمياسىنداعى مەملەكەت جانە قۇقىق ينستيتۋتىنىڭ اسپيرانتۋراسىن بىتىرگەن. ماماندىعى بويىنشا - زاڭگەر. زاڭ عىلىمدارىنىڭ كانديداتى عىلىمي اتاعى بار، اعىلشىن ءتىلىن مەڭگەرگەن. پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ مەملەكەتتىك قۇقىق ءبولىمىنىڭ سەكتور مەڭگەرۋشىسى، ءبولىم مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى، ءبولىم مەڭگەرۋشىسىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى لاۋازىمدارىندا قىزمەت اتقاردى. ادىلەت ءبىرىنشى ۆيتسە- ءمينيسترى، پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ مەملەكەتتىك قۇقىق ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسى جوعارى سوت كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى لاۋازىمدارىنا تاعايىندالعان. 2008 -جىلعى قازاننان قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ اكىمشىلىگى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى بولدى. ال جاڭادان قۇرىلعان سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس- قيمىل ۇلتتىق بيۋروسىنىڭ باسشىلىعىنا قايرات پەرنەش ۇلى قوجامجاروۆ كەلدى. ول 1965 -جىلى تۋعان. ا. جدانوۆ اتىنداعى لەنينگراد مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىن بىتىرگەن. ق ر پروكۋراتۋراسىنىڭ ورگاندارىندا قىزمەت ەتكەن. اقتوبە وبلىسى بويىنشا ەكونوميكالىق قىلمىسقا جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس دەپارتامەنتىنىڭ باستىعى، ق ر ەكونوميكالىق قىلمىسقا جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس اگەنتتىگى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى بولدى. 2008 -جىلعى جەلتوقسان ايىنان باستاپ قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەكونوميكالىق قىلمىسقا جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس اگەنتتىگىنىڭ ءتوراعاسى قىزمەتىن اتقاردى. كەيىن اقمولا وبلىسىن باسقاردى. جاڭا قىزمەتكە تاعايىندالعانعا دەيىن ق ر مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى جانە سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس- قيمىل اگەنتتىگىنىڭ ءتوراعاسى قىزمەتىن اتقاردى. قارجى پوليتسياسىنىڭ گەنەرال- مايورى.

ق ر ۇلتتىق بانك ءتوراعاسى قىزمەتىنە 1976 -جىلى تۋعان دانيار تالعات ۇلى اقىشەۆ تاعايىندالدى. ول ۇزاق جىلدار بويى ۇلتتىق بانك جۇيەسىندە جۇمىس ىستەپ، باسقارما باستىعى، دەپارتامەنت ديرەكتورى، بانك ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى سىندى قىزمەت جولدارىنان وتكەن. جاڭا قىزمەتكە تاعايىندالعانعا دەيىن ق ر پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق مونيتورينگ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولعان.

ق ر ۇلتتىق بانكىنىڭ بۇرىنعى ءتوراعاسى قايرات كەلىمبەتوۆ قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ جارلىعىمەن «استانا» حالىقارالىق قارجى ورتالىعىنىڭ باسقارۋشىسى قىزمەتىنە تاعايىندالدى. 1969 -جىلى 28 -قاڭتاردا الماتى قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن. ق ر ەكونوميكا جانە بيۋدجەتتىك جوسپارلاۋ ءمينيسترى، «قازىنا» ورنىقتى دامۋ قورى» اكسيونەرلىك قوعامىنىڭ باسقارما ءتوراعاسى، ق ر پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى، «سامۇرىق-قازىنا» ۇلتتىق ءال- اۋقات قورى» اكسيونەرلىك قوعامىنىڭ باسقارما ءتوراعاسى ق ر ەكونوميكالىق دامۋ جانە ساۋدا ءمينيسترى، ق ر پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى قىزمەتتەرىن اتقارعان.

اۆتور: مارلان جيەمباي