عالىمدار: قازاقستاندا الداعى 200 جىلدا اتوم ەلەكتر ستانساسىن سالۋ قاجەتتىلىگى بولمايدى
«اتوم ەنەرگياسىن پايدالانۋ كەرەك، قۇرىلىس قاجەت، ءبىراق ءبىز ەنەرگيانىڭ باسقا كوزدەرىن تاۋىسقان كەزدە. ءبىراق قازاقستان ءۇشىن ونداي قاجەتتىلىك الداعى 200 جىلدا بولمايدى. ەگەر سالاتىن بولساق، وندا جەر استىنداعى ا ە س قۇرىلىسىنا نيەتتەنۋ كەرەك. جالپى العاندا ءبىزدىڭ عالىمدارىمىزدىڭ پىكىرى ا ە س سالۋ قاجەتتىلىگى ازىرگە جوق جانە الداعى ۋاقىتتا دا بايقالمايدى دەگەنگە سايادى»، - دەدى راقىشيەۆ سەيسەنبىدەگى باسپا ءسوز ءماسليحاتىندا.
ءوز كەزەگىندە «ادام» حالىقارالىق ينستيتۋتىنىڭ پرەزيدەنتى جانۇزاق اكىم قازىرگى تاڭدا ا ە س قۇرىلىسى ەكونوميكالىق تۇرعىدا ءتيىمسىز ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
«ەكونوميكالىق جاعىنان اتوم ەلەكتر ستانساسىنا دەگەن ونداي قاجەتتىلىك جوق، ويتكەنى كومىرسۋتەك جەتكىلىكتى، كومىر 150 جىلعا جەتەدى. 2017-جىلى ەكسپو وتكىزەمىز - ول بالاما ەنەرگەتيكا. بۇكىل الەمدىك عىلىم ەكولوگيالىق تۇرعىدان جاڭعىرمالى تازا قاينار كوزدەرگە قاراي ءجۇرىپ جاتسا، ءبىز قايتادان اتوم (ەنەرگەتيكاسىن دامىتۋعا - قازتاگ) ۇمتىلامىز. وسىنداي داعدارىستى ساتتە بيۋدجەتتەن قاجەتسىز جانە قاۋىپتى جوباعا 10 ميلليارد شىعارۋ - ول بىزگە نەگە كەرەك؟ ودان باس تارتۋ كەرەك»، - دەدى ول.
وسى رەتتە ج. اكىم اتوم ەنەرگياسىنىڭ قاۋىپسىز ەمەس ەكەنىن باسا ايتتى.
«ازىرشە الەمدە اتوم ەنەرگياسىن قولدانۋدىڭ جانە ونىڭ قالدىقتارىن ساقتاۋدىڭ قاۋىپسىز ءتاسىلى جاساپ شىعارىلعان جوق. سوندىقتان ءبىز (ا ە س قۇرىلىسىنان - قازتاگ) باس تارتۋعا ءتيىسپىز، ونىڭ ۇستىنە قازاقستان اتوم ەنەرگەتيكاسى بويىنشا ماماندار دايارلانباعان، مامانداندىرىلعان ج و و- لار، وندىرىستىك قۋاتتىلىقتار جوق»، - دەپ تولىقتىردى ول.
ول سونداي-اق ءبىر توپ قازاقستاندىق عالىمداردىڭ، قوعام جانە مادەنيەت قايراتكەرلەرىنىڭ قازاقستان پرەزيدەنتىنە، ب ۇ ۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە، ب ۇ ۇ، ە ق ى ۇ جانە ماگاتە مۇشە مەملەكەتتەرىنىڭ جەتەكشىلەرىنە جانە قازاقستان ازاماتتارىنا ەلدەگى ا ە س قۇرىلىسىنا تىيىم سالۋ وتىنىشىمەن جولداناتىن باعدارلاما-حاتتى ازىرلەپ قويعاندىعىن حابارلادى.
سونىمەن قاتار حات اۆتورلارى حالىقارالىق ادام ينستيتۋتىنىڭ دۇنيەجۇزىلىك يننوۆاتسيالىق قورمەن (وندا جۇمىس جاسايتىن 3500 كوشباسشى عالىمنىڭ 87 ءسى نوبەل سىيلىعىنىڭ يەگەرلەرى)، سونداي-اق الەمنىڭ وزىق تەحنولوگيالىق كومپانيالارىمەن بىرلەسىپ جاساعان «قازاقستاننىڭ جاڭا يندۋستريالى باعدارلاماسىن» (ق ج ي ب) ۇكىمەتكە ۇسىنادى، وعان سايكەس قازاقستان بەيتاراپتىق پەن يادرولىقسىز مارتەبەنى ساقتاي وتىرىپ، ا ە س- نى پايدالانباي-اق ءساتتى داميتىن بولادى.
حابارلانعانداي، ق ج ي ب «قازاقستان-2050» ستراتەگياسىنىڭ اياسىندا جانە ب ۇ ۇ ستاندارتتارىنا ساي جاساپ شىعارىلۋدا.
ۇندەۋگە 80 دەي ادام قول قويعان، ونىڭ ىشىندە اقىن ولجاس سۇلەيمەنوۆ، جازۋشى مۇحتار شاحانوۆ، مۇحتار اۋەزوۆ اتىنداعى قور ءتوراعاسى مۇرات اۋەزوۆ، جالپى ۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتيالىق پارتيا ءتوراعاسى جارماحان تۇياقباي، جازۋشى سوفى سىماتايەۆ، ساياساتتانۋشى ءامىرجان قوسانوۆ، «جاس الاش» گازەتىنىڭ باس رەداكتورى رىسبەك سارسەنباي جانە وزگەلەر بار.
«كازتاگ»