قازاقپارات كۇنتىزبەسى: 1- ءساۋىر
اتاۋلى كۇندەر
حالىقارالىق قۇستار كۇنى
ەكولوگيالىق اتاۋلى كۇننىڭ شىعۋ تاريحى تۋرالى ناقتى مالىمەتتەر جوق. دەگەنمەن، 1906-جىلى 1- ءساۋىر كۇنى قۇستاردى قورعاۋ جونىندەگى حالىقارالىق كونۆەنتسياعا قول قويىلعاندىعى ايتىلادى.
كونۆەنتسيانىڭ نەگىزگى قاعيدالارى - جۇمىرتقا سالۋ جانە جىلى جاققا قايتۋ مەزگىلدەرىندە قۇستاردىڭ بارلىق ءتۇرىن قامقورلىققا الۋ، جوعالىپ كەتۋ قاۋپى بار قۇس تۇرلەرىن قورعاۋ، قۇستاردى اۋلاۋدىڭ كەيبىر تۇرلەرىنە تىيىم سالۋ، قۇس ءوسىرۋ جانە ادامداردى تابيعاتتى ساقتاۋعا ساۋاتتاندىرۋ ءۇشىن قورىقتار اشۋ.
كۇلكى كۇنى
كۇلكى كۇنىن تويلاۋ فرانسيادا باستاۋ العاندىعى ايتىلادى. ەجەلگى ريمدىكتەر «اقىماقتار مەرەكەسىن» 17- اقپاندا اتاپ وتكەن. ال شىعىس ءۇندىستاندا 31- ناۋرىز كۇنى «قالجىڭداۋ سالتى» ەجەلدەن بار. ءازىل-قالجىڭعا ءبىر يىعىن بەرىپ تۇراتىن قازاقتا دا بۇل كۇنگە بايلانىستى ءارتۇرلى قىزىق اڭگىمەلەر بار.
ەرتە كوكتەمنىڭ الا قۇيىن مىنەزىن قالجىڭمەن جۋىپ-شايعىسى كەلگەن حالىق بۇل كۇنى جاقىندارىمەن قالجىڭداسىپ، ولاردى «الداپ-سوعۋعا» بارىن سالادى.
ەستە قالار وقيعالار
1923-جىلى «ەرىك» دەگەن اتاۋمەن قازىرگى «اتىراۋ» گازەتىنىڭ العاشقى سانى جارىق كوردى. العاشىندا تارالىمى 500 دانا بولعان. قازىرگى اتىمەن 1990-جىلدان باستاپ شىعادى.
1943 -جىلى الماتى قالاسىندا «ورتالىق رەسپۋبليكالىق مەملەكەتتىك كينوفونوفوتوقۇجاتتار مۇراعاتى» ءوز قىزمەتىن باستادى. ەرەجەگە سايكەس، ورتالىق رەسپۋبليكالىق مەملەكەتتىك كينوفوتوقۇجاتتار مۇراعاتى عىلىمي-زەرتتەۋ مەكەمەسى بولدى جانە ول قازكسر ىشكى ىستەر حالىق كوميسسارياتىنىڭ مۇراعاتتىق ءبولىمىنىڭ قۇزىرىندا ەدى.
مۇراعات قۇرامىنا رەسپۋبليكا اۋماعىندا پايدا بولعان ساياسي، تاريحي، مادەني ماڭىزى بار كينوفوتوقۇجاتتار ەنگىزىلدى.
1993 -جىلى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ناگرادالارى تۋرالى» 2069№-XII زاڭىمەن «داڭق» وردەنى بەكىتىلدى. وردەن تەك قانا كۇشتىك قۇرىلىمدار وكىلدەرىنە عانا بەرىلەدى.
1995 -جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعىمەن مينيسترلەر كابينەتى جانىنداعى كەدەن كوميتەتى قۇرىلدى.
1995 -جىلى ۇلتتار جونىندەگى مەملەكەتتىك كوميتەت قۇرىلدى. ونىڭ قىزمەتىنە رەسپۋبليكادا تىركەلگەن ۇلتتىق مادەني ورتالىقتار، ساياسي پارتيالار، قوعامدىق قوزعالىستارمەن بايلانىس ورناتۋ كىرەدى.
2007 -جىلى ەل اۋماعىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ «ويىن كاسىپكەرلىگى تۋرالى» زاڭى كۇشىنە ەنىپ، سوعان سايكەس بۇرىن بەرىلگەن ليتسەنزيالاردىڭ مەرزىمى اياقتالىپ، ويىن مەكەمەلەرى ەندى تەك عانا قاپشاعاي مەن بۋرابايدا اشىلاتىن بولدى.
2009 -جىلى جايىق وزەنىنىڭ الابى جانە كاسپي تەڭىزىنىڭ جاعالاۋى حالىقارالىق ماڭىزعا يە سۋلى- باتپاقتى القاپتاردىڭ رامسار تىزىمىنە ەنگىزىلدى. بۇل - وسى تىزىمگە ەنگەن قازاقستاننىڭ ەكىنشى اۋماعى. قازاقستان رامسار كونۆەنتسياسىنا 2007 -جىلى قوسىلعان.
بۇگىنگى تاڭدا رامسار تىزىمىنە، جايىق وزەنىنىڭ الابىنان بولەك، تەڭىز-قورعالجىن كولدەرى جۇيەسى دە ەنگىزىلگەن.
2010 -جىلى مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ استاناداعى بولاشاق وپەرا جانە بالەت تەاترىنىڭ ىرگەتاسىنا كاپسۋلا قالادى. تەاتر سارايشىق پەن تاۋەلسىزدىك كوشەلەرىنىڭ جانە تۇران مەن قابانباي باتىر داڭعىلدارىنىڭ بويىندا ورنالاساتىن بولدى. جوبانى شۆەيتساريانىڭ «YT Engineering S. A .» كومپانياسىنىڭ فيليالى ازىرلەگەن. عيماراتتىڭ اۋدانى 37,7 مىڭ شارشى مەتردى قۇرايدى.
2011 -جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق بانكى «تۇڭعىش عارىشكەر» جاڭا مونەتاسىن اينالىمعا شىعاردى. ول مونەتا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر-ءمينيسترىنىڭ جەردىڭ العاشقى ادامىنىڭ عارىشقا ۇشۋىنا 50 جىل تولۋىنا ارنالعان شارالار جوسپارىنا سايكەس بەكىتىلگەن قاۋلىسىنا ساي دايىندالدى.
مونەتانىڭ ماسساسى 40,7 گرام (ماسساسى 24 گرام تانتالدان ساقينا، ديسكىسى 925/1000 سىنامدى كۇمىستەن، ماسساسى 16,7 گرام) ديامەترى - 38,61م م، «rroof» ساپاسىمەن جاسالعان.
بيكولورلى (قۇراما) مونەتانىڭ ءپىشىنى شەڭبەر تارىزدەس، كونتسەنتراتسيالى تۇردە ورنالاسقان ساقينا جانە ديسكىدەن تۇرادى. مونەتانىڭ ىشكى ديسكى كۇمىستەن، سىرتقى ساقيناسى تانتالدان جاسالعان.
2015 -جىلى ۆەنگريا پرەمەر-ءمينيسترى ۆيكتور ورباننىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا جاساعان ساپارىندا قازاقستاننىڭ اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ قورىن قۇرۋ تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلدى. قوردىڭ ماقساتى - قازاقستاننىڭ اگروونەركاسىپتىك كەشەنىنىڭ جوبالارىنا ينۆەستيتسيا تارتۋ.
2016 -جىلى ورتا سالماقتا IBF/IBO/WBA بويىنشا الەم چەمپيونى، قازاقستاندىق بوكسشى گەننادي گولوۆكين قازاقستاندا وتەتىن World Expo 2017 كورمەسىنىڭ رەسمي وكىلى اتاندى.
2017 -جىلى اۆستراليا مەن جاڭا زەلانديادا قازاقستاننىڭ OYLA Youth Science اتتى عىلىمي- تانىمدىق جۋرنالىنىڭ العاشقى ءنومىرى جارىق كوردى. جاڭا باسىلىمنىڭ تيراجى - 20000 دانا. جۋرنال قازاقستاننان ەكسپورتتالعان العاشقى ينتەللەكتۋالدىق ءونىم بولدى.
2018 -جىلى ماكەدونيادا شاحماتتان ءداستۇرلى Karpos Open 2018 حالىقارالىق تۋرنيرى ءوتتى. سكوپەدە وتكەن دوداعا قازاقستان اتىنان قاتىسقان جانسايا ابدىمالىك ءوزى ويناعان توعىز پارتيانىڭ بەسەۋىندە جەڭىسكە جەتىپ، تورتەۋىندە تەڭ ءتۇستى. جەتى ۇپايمەن بەسىنشى ورىندى يەلەنىپ، ايەلدەر اراسىنداعى ۇزدىك ناتيجەگە جەتتى. جالپى، تۋرنيرگە 17 ەلدىڭ 165 شاحماتشىسى قاتىستى.
2019 -جىلى ل. ن. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ بەلگيادا بريۋسسەلدەگى قازىرگى زامانعى ءبىلىم جانە عىلىم ينستيتۋتىندا (MERI) وكىلدىگى اشىلدى. وكىلدىك مىندەتتەرى - ە و عىلىمي گرانتتارىنا قازاقستاندىق وقىتۋشىلاردىڭ قاتىسۋى ءۇشىن سەرىكتەستەر ىزدەۋ جانە ەۋروپالىق ستۋدەنتتەردى قازاقستاندىق ج و و- دا وقۋعا تارتۋ.
