قازاقستان تۇرمەلەرىندە شەتەلدىك 1821 ازامات جازاسىن وتەپ جاتىر - ي. مەركەل
بۇگىن پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ جالپى وتىرىسىندا ق ر باس پروكۋرورىنىڭ ورىنباسارى يوگان مەركەل وسىلاي ءمالىم ەتتى.
ەسكە سالا كەتەيىك، جيىن بارىسىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن رۋمىنيا اراسىنداعى سوتتالعان ادامداردى بەرۋ تۋرالى شارتتى راتيفيكاتسيالاۋ تۋرالى» زاڭ جوباسى ماقۇلدانعان بولاتىن.
«قازاقستاننىڭ قىلمىستىق اتقارۋ جۇيەسىندە جازالارىن وتەپ جاتقان شەتەلدىك سوتتالۋشىلارعا كەلەتىن بولساق، بۇل كورسەتكىش تۇراقتى ەمەس. كەي جىلدارى ەكى مىڭعا جەتەدى، كەيدە ودان دا اسادى. بۇگىنگى كۇنى باس بوستاندىعىنان ايىرىلعان 1821 شەت مەملەكەتتىڭ ازاماتى قازاقستاننىڭ تۇزەۋ مەكەمەلەرىندە جازالارىن وتەپ جاتىر»، - دەدى ي. مەركەل.
ونىڭ ايتۋىنشا، وسى باعىتتاعى جۇمىستار بەلسەنە تۇسكەندىكتەن بىلتىرعى جىلى شامامەن قىرىققا جۋىق سوتتالعان شەتەلدىك ازامات ءوز ەلدەرىنە جازاسىن وتەۋ ءۇشىن قايتارىلدى. بيىلدىڭ وزىندە باس بوستاندىعىنان ايىرىلعان 23 ادام دا شەت ەلدىڭ سۇراۋلارىنا وراي بەرىلگەن.
«بۇل شارۋا (سوتتالعان شەتەلدىكتەردى جازاسىن وتەۋ ءۇشىن ءوز ەلدەرىنە قايتارۋ) نەگە بەلسەندى جۇرگىزىلمەيدى دەگەنگە كەلسەك، جازاسىن ءوز ەلدەرىندە وتەۋ ءۇشىن قايتارۋعا سوتتالۋشىنىڭ ءوزى كەلىسىمىن بەرۋى ءتيىس. كەيبىر جاعدايدا، قازاقستاننىڭ باس بوستاندىعىنان ايىرۋ ورىندارىنان وزبەكستان، رەسەي ازاماتتارى ءوز ەلدەرىنە كەتكىسى كەلمەيدى. بۇعان ءبىر سەبەپ بىزدەگى تۇزەۋ مەكەمەلەرىنىڭ جاعدايى اتالعان ەلدەرگە قاراعاندا الدەقايدا جاقسى بولىپ وتىر»، - دەدى باس پروكۋروردىڭ ورىنباسارى.
بۇدان بولەك، ي. مەركەل شەت مەملەكەتتەردە باس بوستاندىعىنان ايىرىلعان قازاقستاندىقتارعا دا توقتالىپ ءوتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، قازىر كوپتەگەن ەلدەرمەن سوتتالعانداردى بەرۋ تۋرالى شارتتار جاسالىپ، سونىڭ نەگىزىندە ەل ازاماتتارىن قازاقستاندا جازاسىن وتەۋ ءۇشىن قايتارۋ جاقسى جولعا قويىلىپ كەلەدى. «گەرمانيادان، يسپانيادان سوتتالعان قازاقستان ازاماتتارى قايتارىلدى. شۆەيتساريا مەن چەحيادا دا وسىنداي ىستەر اتقارىلدى. ەڭ كوپ قايتارىلعان ەل رەسەي - بيىلعى جىلدىڭ وزىندە سوتتالعان 36 قازاقستاندىق ەلگە قايتارىلىپ، ولار جازالارىن وتەپ جاتىر»، - دەدى ي. مەركەل.
اۆتور: قانات مامەتقازى ۇلى