الاش قايراتكەرى، ويشىل اقىن، اعارتۋشى ع. قاراشتىڭ 140 جىلدىعىنا ارنالعان كونفەرەنسيا وتكىزىلدى - فوتو
وبلىستىق مادەنيەت، مۇراعاتتار جانە قۇجاتتاما باسقارماسى قالا اكىمدىگى، ج. مولداعاليەۆ اتىنداعى وبلىستىق عىلىمي-امبەباپ كىتاپحاناسىمەن بىرلەسىپ ۇيىمداستىرعان شارا بارىسىندا فيلوسوفيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، جاڭگىر حان اتىنداعى باتىس قازاقستان اگرارلىق-تەحنيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى تىلەكجان رىسقاليەۆ عۇمار قاراشتىڭ تەرەڭ ويشىلدىعىنا توقتالسا، ادەبيەتشى- عالىم، م. وتەمىسوۆ اتىنداعى باتىس قازاقستان مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورى سەرىكقالي شاراباسوۆ اقىن ولەڭدەرىنىڭ بۇگىنگى كۇننىڭ شىندىعىمەن ۇندەسىپ جاتقاندىعىن اتاپ ءوتتى.
اسىرەسە، عۇمار قاراش «نەدەن قورقام؟» ولەڭىندە قازان توڭكەرىسى مەن كەڭەس زامانىنىڭ قانداي بولاتىنىن، قازاق حالقىنا قانشاما قاسىرەت اكەلەتىنىن بولجاپ ايتىپ كەتتى. ەگەر ءوزى دە 1921-جىلى باندىلاردىڭ قولىنان قازا تاپپاعاندا، كەيىن الاش ارىستارىنىڭ قاتارىندا ۇستالىپ، اتىلارى ءسوزسىز ەدى. تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتتارى، باتىس قازاقستان گۋمانيتارلىق اكادەمياسىنىڭ دوتسەنتى باقتىلى بورانبايەۆا، وسى وقۋ ورنىنىڭ پروفەسسورى دامەتكەن سۇلەيمەنوۆا عۇمار قاراشتىڭ ءومىرى مەن قوعامدىق قىزمەتى، ونىڭ الاش قوزعالىسىمەن بايلانىسى توڭىرەگىندە ءسوز ساباقتاسا، جۋرناليست قازىبەك قابجانوۆ اقىننىڭ «قازاقستان» گازەتىن شىعارۋشىلار قاتارىندا بولعاندىعىن، كەيىن «ۇران» سىندى باسىلىمدارعا اتسالىسقانىن، «مۇعالىم» جۋرنالىن ۇيىمداستىرعانىن، ياعني العاشقى قازاق جۋرناليستەرىنىڭ ءبىرى ەكەندىگىن ايتتى.
«جايىق پرەسس» ج ش س ديرەكتورى جانتاس سافۋللين عۇمار قاراشتاي ۇلى تۇلعانىڭ ءومىرى مەن قىزمەتىن زەرتتەۋ، ەسىمىن ەل ەسىندە قالدىرۋ جۇمىستارىنىڭ جالعاساتىنىن جەتكىزدى. سويلەۋشىلەر ع. قاراشتى ءار قىرىنان قاراستىرىپ، ونىڭ اقىندىعى، ويشىلدىعى، ۇستازدىعى، الاش قايراتكەرى رەتىندەگى قىزمەتىنە قوسا ءدىني ەڭبەكتەرىنىڭ دە بۇگىنگى تاڭدا ماڭىزىن جويماعانىن اتاپ كورسەتتى.
شارا اياسىندا «جويىلماسا يگى ەدى، ارتتا قالعان ءىزىمىز...» اتتى كىتاپ كورمەسى ۇيىمداستىرىلدى.
جيىندا عۇمار قاراشتىڭ كىتاپتارىن قايتا شىعارۋ، ونىڭ مۇراسىن قازاقستاننىڭ وزگە وبلىستارىندا دا ناسيحاتتاۋ، رەسپۋبليكالىق دارەجەدە شارالار وتكىزۋ قاجەتتىگى ايتىلدى.
وبلىستىق مادەنيەت، مۇراعاتتار جانە قۇجاتتاما باسقارماسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى ءابىل جولامانوۆتىڭ ايتۋىنشا، كونفەرەنسيادا ايتىلعان ۇسىنىستار نەگىزىندە عۇمار قاراشتى ۇلىقتاۋ شارالارى جالعاساتىن بولادى. بۇدان ونىڭ تۋعان جەرى - جانىبەك اۋدانى دا قالىس قالمايتىنى انىق.
ايتا كەتەيىك، عۇمار قاراش - قازان توڭكەرىسىنە دەيىن- اق «بالا تۇلپار» (ۋفا، 1911)، «قارلىعاش» (قازان، 1911)، «تۋمىش» (ۋفا، 1911)، «اعا تۇلپار» (ورىنبور، 1914) اتتى ولەڭ جيناقتارىن، سونداي-اق «ويعا كەلگەن پىكىرلەرىم» (ورىنبور، 1910)، «ورنەك» (ۋفا، 1911)، «بادەل قاجى» (قازان، 1913) سىندى زەرتتەۋ كىتاپتارىن جاريالاعان بىردەن-ءبىر قالامگەر. ول ويشىل ولەڭدەرمەن قاتار اڭگىمەلەر، كوپتەگەن ماقالالار جازدى.
