بۇكىل قازاق ەلىنە ءان سالدىرعان ءشامشى جايىندا 10 دەرەك

استانا. قازاقپارات - اسا كورنەكتى سازگەر، ءان جانرىنىڭ ايگىلى مايتالمانى، وسى زامانعى قازاق ەستراداسىنىڭ نەگىزىن سالۋشىلاردىڭ ءبىرى، قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى ءشامشى قالداياقوۆ 1930 -جىلدىڭ 15 -تامىزىندا وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ قىزىلقۇم اۋدانىندا دۇنيەگە كەلدى.
None
None

اندەرى عاجايىپ سازدىلىعىمەن، سىلدىراپ اققان بۇلاق سۋىنداي تاپ-تازا سىڭعىرىمەن، ليريكالىق نازدىلىعىمەن ەرەكشەلەنەدى. ۇلت ماقتانىشى ءشامشىنىڭ اندەرى ەلىمىزدىڭ قاي ءوڭىرى بولماسىن ءجيى ايتىلىپ، ءان سۇيەر قاۋىم اراسىنا بارىنشا كەڭ تاراعان.

ونىڭ اندەرىنسىز ەشبىر مەرەكە دە، ەشبىر توي- دۋمان دا وتپەيدى. ونىڭ اندەرىن ەڭبەكتەگەن بالادان باستاپ، ەڭكەيگەن كارىگە دەيىن شىرقايدى. ال «ءشامشى اعا» دەگەن ءسوز «ءان اعا» دەگەن سوزبەن تۇتاسىپ، سينونيم بولىپ كەتكەلى قاشان...

تابيعات ەرەكشە دارىن يەسى ەتكەن دارا تۇلعا ءشامشى قالداياقوۆتى قازاق بالاسى ەسىنەن ەشقاشان شىعارماس! ەندەشە، ش. قالداياقوۆتىڭ تاعدىرى مەن عۇمىرى جايلى 10 دەرەكتى ۇسىنعاندى ءجون كورىپ وتىرمىز.

1. اكەسى ون ساۋساعىنان ونەر تامعان ۇستا، زەرگەر بولعانىمەن، انشىلىكپەن اۋەستىگى جوق بولادى. بۇل قاسيەت ءشامشى بويىنا شەشەسىنەن، ناعاشىلارىنان دارىسا كەرەك.

2. ءشامشى قالداياقوۆ پيونينونى دا، دومبىرانى دا جوسىلتا تارتقان.

3. قازاقتىڭ مۋزىكا ونەرىندە ءشامشىنىڭ ورنى ەرەكشە 300 گە جۋىق ءانى بار.

4. ءشامشى اندەرىنە باسقا تۇگىل اعىلشىننىڭ ونەر قايراتكەرى روبەرت فايلەر تاڭ قالىپ: «مەن قازاقتىڭ ۇلى كومپوزيتورىمەن تانىسقانىما قۋانىشتىمىن. 300  گە جۋىق ءان شىعارۋ دەگەن - ۇلى ەرلىك! سىزگە ەسكەرتكىش ورناتۋ كەرەك»، - دەگەن ەكەن.

5. ءشامشى «مەنىڭ قازاقستانىم» ءانىنىڭ تۋۋ تاريحىن «اقمولانى سەلينوگراد دەپ اتاپ، بەس وبلىستى ءبىر ولكە ەتىپ، ونى رەسەي جاققا بەرمەكشى بولىپ جۇرگەن كەزبەن بايلانىستىرادى. قازاق جەرى بولشەكتەنگەلى جاتقاندا ونىڭ اسقاقتىعىن جىرلايتىن ءان كەرەكتىگىن سەزەدى. ءسويتىپ، «مەنىڭ قازاقستانىم» ءانى تۋادى. 2005 -جىلدان «مەنىڭ قازاقستانىم» تۋىندىسى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ءانۇرانى بولىپ بەكىتىلدى.

6. 1992 -جىلدان باستاپ سازگەرلەر مەن انشىلەر ءۇشىن قالداياقوۆ اتىنداعى حالىقارالىق بايقاۋ- فەستيۆال ءداستۇرلى تۇردە وتكىزىلىپ تۇرادى. بايقاۋ تالاي تالانتتاردىڭ تۇساۋىن كەسىپ، ۇلكەن ساحناعا جولداما بەردى.

7. شىمكەنت قالاسىندا وبلىستىق فيلارمونيا، شىمكەنت، الماتى مەن استانا قالالارىندا كوشە اتتارى، كومپوزيتور تۋعان ولكە -  ءشاۋىلدىر اۋىلىنداعى مۋزىكا مەكتەبى -  قالداياقوۆ ەسىمىمەن اتالادى. شىمكەنت فيلارمونياسىنىڭ الدىنا قالداياقوۆ ەسكەرتكىشى ورناتىلعان.

8.  1991 -جىلى قالداياقوۆ جايلى عۇمىرنامالىق «جىلدارىم مەنىڭ، جىرلارىم مەنىڭ» (رەج. ت. احمەتوۆ) دەگەن دەرەكتى تەلەفيلم ءتۇسىرىلدى.

9. سازگەردىڭ اندەرىنە كوبىنەسە مۇحتار شاحانوۆ، سابىرحان اسانوۆ، قادىر مىرزا ءالي، جۇمەكەن ناجىمەدەنوۆ، نۇرسۇلتان ءالىمقۇلوۆ، تولەگەن ايبەرگەنوۆ، ز. شۇكىروۆ، تۇمانباي مولداعاليەۆ، عافۋ قايىربەكوۆ سىندى قازاقتىڭ دارىندى اقىندارى قالام تەربەگەن.

10. ءشامشىنىڭ ەكى ۇلى اكەلەرىنىڭ جولىن قۋىپ، بۇگىندە كاسىبي مۋزىكانت رەتىندە ەڭبەك ەتۋدە.

 www.bmtv.kz

سوڭعى جاڭالىقتار