قازاقتىڭ تۇرمىسىندا قىز الىپ قاشۋ بۇرىن دا بولعان - ەتنوگراف

فوتو: فوتو: اشىق دەرەككوز

 تاراز قالاسىنىڭ №2-سوتىنىڭ سۋدياسى ماڭعىستاۋ مەن اقتوبە وبلىسىنىڭ ازاماتتارىنا قىز الىپ قاشقانى ءۇشىن جازا كەستى. جامبىل وبلىستىق پروكۋراتۋراسى باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ تاراتقان مالىمەتى بويىنشا قىزدى كۇشتەپ كولىككە وتىرعىزىپ الىپ قاشۋعا قامدانعانداردى كورگەن كورشىلەر پوليتسياعا حابارلاسقان. 

جەرگىلىكتى ءتارتىپ ساقشىلارى ءابجىل قيمىلداپ كۇدىكتىلەردى ۇستادى. قىلمىستىق كودەكستىڭ 125-بابى 2-بولىگىنىڭ 1-تارماعى بويىنشا سوت ۇكىمى شىعىپ، قىز الىپ قاشقان ازامات پەن ونىڭ سەرىگى ايىپتى دەپ تانىلىپ، 7 جىلعا سوتتالدى. ەلىمىزدە ادام ۇرلاۋ فاكتىسى اۋىر قىلمىس ساناتىنا جاتادى. ازاماتتاردىڭ قۇقىعىن، بوستاندىق پەن تەڭدىكتەگى نەگىزگى ۇستانىمىن بۇزۋ بولىپ سانالاتىن ادام ۇرلاۋ قىلمىسىن جاساعانداردى 15 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرۋ كوزدەلگەن.

ەتنوگراف بولات بوپاي ۇلى: «قىز الىپ قاشۋدى قازاقتىڭ داستۇرىنە تەلىپ، سالتى دەپ ساناپ ەشقانداي كەلىسىمسىز ادام ۇرلاۋشىلاردىڭ ارەكەتى ەشقانداي اقتاۋعا كەلمەيدى»، دەيدى.

«ەرتەدە جارلى، جالشىنىڭ بالاسى دەپ باي قىزىن بەرگىسى كەلمەگەندە قىز بەن جىگىت ءسوز بايلاسىپ، ۋاعدالاستىقپەن الىپ قاشۋ ءۇردىسى بولعان. جىگىت الىپ قاشادى، قىز ىلەسىپ قاشادى. عاشىقتىق جىرلارداعى قوزى كورپەش-بايان سۇلۋ، قىز جىبەك پەن تولەگەن، قالقامان-مامىردىڭ تاعدىر-تالايىندا شاراسىزدىق پەن كەزىككەن كەدەرگىدەن ءوتۋدىڭ اقىرى قايعىمەن اياقتالعان. قازىرگى كۇنى شە، كوشەدە كەتىپ بارا جاتقان، مۇلدە تانىمايتىن بەيتانىس قىز بالاسىن شىرىلداتىپ وڭگەرىپ اكەتۋ ادام ۇرلاۋ ەمەي نەمەنە؟! قوي تورىعان قاسقىرداي ىزىنەن اڭدىپ الىپ قاشۋ زاڭعا مۇلدە قايشى. راس، كەزىندە اتا-اناسى قارسى بولعاندىقتان، رۋلىق قايشىلىقتاردىڭ كەدەرگى كەلتىرۋىنەن مۇڭلىقتار قوسىلۋدىڭ باسقا امالىن تاپپاعان سوڭ وسىنداي قادامعا بارعان. وندا دا قىزدىڭ ىقىلاسىمەن ىسكە اسقان. قىزدىڭ ءوزى جۇيرىك اتىن جاراۋ كۇيىنە جەتكىزىپ، ۋادەلى كۇنگە دەيىن قاشىپ كەتۋدىڭ قامىن ويلاستىرعان. جولعا قاجەت ازىعىن دايىنداپ الىپ سۇيگەنىنە ىلەسكەن. ءقازىر مۇلدە تانىپ- بىلمەيتىن ادامدى الىپ قاشتىق دەگەن جەلەۋمەن اكەلەدى دە، ءتۇرلى قورقىتۋ، ۇركىتۋمەن پسيحولوگيالىق قىسىم جاساۋ ارقىلى كوندىرىپ جاتادى. ال كەيىن جاس جۇبايلار جاراسىم تاپپاي ەكىگە ايىرىلاتىن جايت دا ءجيى ۇشىراسادى. كوپشىلىگى بوساعا اتتاپ قويعان سوڭ امالسىز كوندىگەتىندىكتەن دە «شاراسىزدان شالعا ءتيدىم» دەيدى. تاياقتىڭ ەكى ۇشى بولاتىنى سەكىلدى، بۇگىنگى كۇندە دە اتا-اناسى قارسى بولاتىن جايت تا كەزىگەدى. باسقا دا تۇرمىستىق جاعدايىنا بايلانىستى سىڭسۋ ايتىپ ۇزاتۋ تويىن جاساۋ قالتاسىنا سالماق سالاتىندىقتان ەكى جاستىڭ ءوزارا كەلىسىمىمەن الىپ قاشۋدى دا ەستىپ ءبىلىپ، كورىپ ءجۇرمىز. زاڭمەن تىيىم سالعاندا بۇعان دا باسا ءمان بەرىپ، قىزدىڭ ءوز ىرقىمەن كەلگەنىن ەسكەرۋ كەرەك دەپ سانايمىن»، دەيدى بولات بوپاي ۇلى.

 

دەرەككوز: egemen.kz