«نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرى» مەملەكەتتىك اۋديت قورىتىندىسىنا قاتىستى تۇسىنىكتەمە بەردى

فوتو: Фото: Қарағанды облысының әкімдігі

استانا. KAZINFORM - «نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرى» دەربەس ءبىلىم بەرۋ ۇيىمى مەملەكەتتىك اۋديت قورىتىندىسىنا قاتىستى تۇسىنىكتەمە بەردى.

ءبىلىم بەرۋ ۇيىمىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى تاراتقان مالىمەتكە ساي، 2024 -جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جوعارى اۋديتورلىق پالاتاسى «نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرى» دەربەس ءبىلىم بەرۋ ۇيىمىنىڭ قىزمەتىنە مەملەكەتتىك اۋديت جۇرگىزگەن. تەكسەرىس ناتيجەلەرى بويىنشا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭناماسىن بۇزۋ، ۇرلاۋ نەمەسە مۇلىك جەتىسپەۋشىلىگى فاكتىلەرى انىقتالعان جوق. مەملەكەتتىك اۋديت د ب ب ۇ قىزمەتىندە انىقتاعان كەمشىلىكتەردىڭ باسىم بولىگى راسىمدىك سيپاتتا جانە قارجى-شارۋاشىلىق پەن ۇيىمداستىرۋشىلىق جۇمىستارىنا قاتىستى، ول مەكتەپتەردەگى وقۋ پروتسەسىنە اسەر ەتپەيدى.

تەكسەرۋ ءىس-شارالارىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا جوعارى اۋديتورلىق پالاتا انىقتالعان كەمشىلىكتەردى پىسىقتاۋدى جانە جويۋدى تاپسىردى.

وسىعان بايلانىستى ن ز م د ب ب ۇ مەملەكەتتىك اۋديتتىڭ ۇسىنىستارىن ەسكەرە وتىرىپ، جۇمىستى جاقسارتۋعا باعىتتالعان كەشەندى شارالاردى ىسكە اسىرۋ جوسپارىن ازىرلەپ، الداعى ۋاقىتتا راسىمدىك قاتەلىكتەردى بارىنشا ازايتۋ شارالارىن قابىلداپ جاتقانىن مالىمدەگەن.

تومەندە جوعارى اۋديتورلىق پالاتا اقپاراتىندا كورسەتىلگەن ءبىرقاتار تارماقتار بويىنشا دب ب ۇ- نىڭ تۇسىنىكتەمەلەرى بەرىلگەن.

ءبىرىنشى. قارجىلىق بۇزۋشىلىق رەتىندە كورسەتىلگەن 274,4 ميلليون تەڭگە كولەمىندەگى قالپىنا كەلتىرىلۋگە ءتيىستى سوما بۋحالتەرلىك ەسەپتەگى قاتەلىكتەرگە قاتىستى جانە اۋديت بارىسىندا تۇزەتىلدى.

ەكىنشى. ن ز م ازىرلەگەن وقۋلىقتاردى جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەرگە ەنگىزۋگە قاتىستى وقۋلىقتاردى شىعارۋ بويىنشا جۇمىس 2016 -جىلى باستالعانىن اتاپ وتكەن ءجون. وقۋلىقتاردى ازىرلەۋگە اۆتورلار رەتىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جوعارى بىلىكتى جانە ۇلكەن پەداگوگيكالىق تاجىريبەسى بار ۇزدىك تاجىريبەلى مۇعالىمدەرى تارتىلادى، ولاردىڭ ينتەللەكتۋالدى ەڭبەكتەرىنىڭ ناتيجەلەرى شىعارىلعان وقۋلىقتاردا باياندالىپ، بىرنەشە جىل بويى ەلىمىزدىڭ جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەرىنىڭ مۇعالىمدەرى، وقۋشىلارى جانە ولاردىڭ اتا-انالارى تاراپىنان وڭ پىكىرلەر الۋدا. سونىمەن قاتار وقۋلىقتاردى ساراپتاۋ جانە ورتا ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا ارنالعان وقۋلىقتار ءتىزىمىن قالىپتاستىرۋ بەيىندى مينيسترلىكتىڭ قۇزىرەتىنە جاتادى. ماڭىزدىسى، ن ز م د ب ب ۇ وقۋلىقتاردى ازىرلەۋدە رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت قاراجاتىن پايدالانباي، ءوز قاراجاتى ەسەبىنەن جۇزەگە اسىردى.

ءۇشىنشى. مەملەكەتتىك اۋديتورلار 16,4 ميلليارد تەڭگەنى، ونىڭ ىشىندە ءتيىمسىز جوسپارلاۋدىڭ سالدارىنان پايدا بولعان 8,3 ميلليارد تەڭگەنى يگەرىلمەگەن قاراجات دەپ تانىدى. بۇل سوما پاندەميا كەزىندە ەلىمىزدىڭ پەداگوگتەرىنە ارنالعان بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ كۋرستارىنىڭ، وليمپيادالاردىڭ، عىلىمي جارىستاردىڭ جانە باسقا دا ءىس-شارالاردىڭ، سونداي-اق وقۋ جەتىستىكتەرىن باعالاۋ راسىمدەرىنىڭ ونلاين فورماتقا اۋىسۋىنا بايلانىستى ۇنەمدەلدى. سونداي-اق بارلىق باعىت بويىنشا باستاپقى جوسپارلانعان ناتيجەلەر تولىق ىسكە اسىرىلعانىن اتاپ وتكەن ءجون. مىسالى، ن ز م د ب ب ۇ پاندەميا كەزىندە جالپى ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپتەردىڭ 78 مىڭنان اسا پەداگوگىنە بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ كۋرستارىن وتكىزدى.

ءتورتىنشى. اۋديتورلىق قورىتىندىدا 10,5 ميلليارد تەڭگە كولەمىندەگى ساتىپ الۋلارعا قاتىستى بۇزۋشىلىقتار راسىمدىك سيپاتتا بولىپ، ساتىپ الۋلار ناتيجەسىنە اسەر ەتپەدى. مىسالى، اتالعان سومانىڭ باسىم بولىگى كونكۋرستاعى جاعدايمەن بايلانىستى، وندا الەۋەتتى جەتكىزۋشى نوتاريۋستىڭ تىركەۋ ءنومىرىنسىز نوتاريالدى كۋالاندىرىلعان قۇجاتتاردى ۇسىنعان. الايدا، نوتاريۋستىڭ تىركەۋ ءنومىرى ءبىرىڭعاي ەلەكتروندى بازادا تىركەلگەن جانە قۇجاتتىڭ شىنايىلىعى راستالدى.

بەسىنشى. اۋديتتىڭ تاۋارلاردىڭ جوعارى قۇنى بويىنشا ساتىپ الۋ تۋرالى قورىتىندىلارى جەتكىزۋ، مونتاجداۋ، ىسكە قوسۋ- باپتاۋ جۇمىستارى، باعدارلامالىق قامتاماسىز ەتۋدى ورناتۋ سياقتى شىعىنداردى، سونداي- اق جەتكىزۋشىلەردىڭ باسقا دا شىعىندارىن ەسكەرمەيدى. كونكۋرستىق راسىمدەر نز م د ب ب ۇ تاراپىنان ورتالىقتاندىرىلعان تۇردە وتكىزىلەدى، ناتيجەسىندە تاۋارلار 17 ايماق جانە 3 قالاداعى 21 مەكتەپكە جونەلتىلەدى. تاۋارلاردىڭ قۇنى وندىرۋشىلەر مەن ولاردىڭ ديستريبيۋتورلارىنىڭ كوممەرتسيالىق ۇسىنىستارىنا نەگىزدەلىپ جوسپارلانادى. سوڭعى باعا ساتىپ الۋ ەرەجەلەرىنە سايكەس كەمىندە ەكى جەتكىزۋشى قاتىساتىن اقپاراتتىق پورتالدا وتكىزىلەتىن اشىق تەندەرلەردىڭ ناتيجەلەرى بويىنشا انىقتالادى.

التىنشى. بانك شوتتارىنداعى قالدىقتار اقىلى قىزمەتتەردەن، دەمەۋشىلىك جانە قايىرىمدىلىق كومەكتەردەن، سونداي-اق شىعىنداردى ۇنەمدەۋدەن جينالادى. بۇل تەڭگەرىمدەردى قامقورشىلىق كەڭەس نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرىنىڭ بيۋدجەتىن بەكىتۋ كەزىندە ەسكەرەدى.

جەتىنشى. «نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرى» د ب ب ۇ ءوز قىزمەتىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قولدانىستاعى زاڭناماسىنا سايكەس جۇزەگە اسىرادى. د ب ب ۇ- نىڭ قارجىلاندىرۋ ءتارتىبى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ بيۋدجەت كودەكسىمەن رەتتەلەدى، وعان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ وقۋ- اعارتۋ مينيسترلىگىمەن، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قارجى مينيسترلىگىمەن كەلىسۋ كەزەڭدەرى، رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت كوميسسياسىنىڭ قاراۋى، رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت جوباسىنا ەنگىزۋ جانە پارلامەنت الدىندا قورعاۋ كىرەدى. «نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەپتەرى» د ب ب ۇ- نىڭ بيۋدجەتىن جىل سايىن قامقورشىلىق كەڭەس بەكىتەدى، ونىڭ قۇرامىندا ق ر ۇكىمەتىنىڭ مۇشەلەرى، وتاندىق جانە حالىقارالىق ساراپشىلار، عالىمدار بار.

مەملەكەتتىك جوسپارلاۋ جۇيەسىندەگى ن ز م د ب ب ۇ- نىڭ رولىنە قاتىستى ەسكەرتۋلەرگە توقتالساق.

ن ز م د ب ب ۇ ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى وزىق تاجىريبەلەردى تاراتۋدا جەتەكشى پلاتفورماسى بولىپ تابىلادى. «NIS-Programme» ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسىن قازاقستاننىڭ 23 جوعارى وقۋ ورنى، 67 حالىقارالىق ۋنيۆەرسيتەت جانە 9 حالىقارالىق ۇيىم مويىندادى، سونداي- اق الەمگە تانىمال A- ، AS- Level, O- Level جانە IB- Programme باعدارلامالارىمەن تەڭ دارەجەدە تۇر. ءدال وسى باعدارلاما 2016 -جىلدان باستاپ ەلىمىزدىڭ بارلىق مەكتەبىنە جاڭارتىلعان ءبىلىم بەرۋ مازمۇنىن ەنگىزۋگە نەگىز بولدى، ونىڭ تيىمدىلىگى PISA-2022 ناتيجەلەرىمەن راستالىپ وتىر.

وسى ۋاقىتقا دەيىن ن ز م د ب ب ۇ ەلىمىزدە 280 ءتول باعدارلاما بويىنشا 330 مىڭنان استام پەداگوگكە بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ كۋرستارىن ۇيىمداستىردى. مۇعالىمدەردى ادىستەمەلىك قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن بىرەگەي «جۇيەلىك- ادىستەمەلىك كەشەن» ونلاين پلاتفورماسى جاساقتالدى. وندا 440 مىڭنان استام پايدالانۋشى تىركەلسە، 110 ميلليوننان اسا ءتۇرلى وقۋ-ادىستەمەلىك ماتەريالدار جۇكتەلگەن. 2020 -جىلى «Online Mektep» جوباسى ىسكە قوسىلدى، وندا 26 مىڭنان استام ساباق پەن 550 مىڭ تاپسىرما ەنگىزىلدى. بۇل جوبا پاندەميا كەزىندە ەلدەگى ميلليونداعان ءبىلىم الۋشىنى وقىتقان جالعىز رەسۋرس بولدى.

سوڭعى 3 جىلدا ن ز م د ب ب ۇ اقمولا وبلىسىندا «اۋىلدىق جەرلەردە تىرەك مەكتەپتەردىڭ الەۋەتىن دامىتۋ» ، «وتپان: ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى تىرەك مەكتەپتەر جەلىسى»، امانات پارتياسىمەن بىرلەسىپ ىسكە اسىرىلىپ جاتقان «باققۋاتتى ايماق» سەكىلدى الەۋمەتتىك جوبالار ارقىلى اۋىل مەكتەپتەرىنە ادىستەمەلىك قولداۋ كورسەتۋ بويىنشا اۋقىمدى جۇمىس جۇرگىزۋدە.

ن ز م د ب ب ۇ جيناقتالعان تاجىريبەسىن ورتا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنە تاراتۋ بويىنشا قىزمەتىن ودان ءارى كەڭەيتۋدى كوزدەيدى.