قازاق نەگە «اي كوردىم، امان كوردىم» دەگەن؟

استانا. قازاقپارات - ۇلتىمىزدا جىلدىڭ ءار ايى اياقتالىپ، جاڭا اي تۋعاندا، «اي كوردىم، امان كوردىم، باياعىداي زامان كوردىم، ەسكى ايدا ەسكىركەدىڭ، جاڭا ايدا جارىلقا» دەپ، وتكەن ايدان امان شىققانىنا ءتاۋبا قىلىپ، جاڭا تۋعانىنان ءۇمىت كۇتەتىن ىرىم بار.

بۇل ءسوزدى جاڭا تۋعان ايدى كورگەندە ايتادى. ايدىڭ العاشقى جەتى تاۋلىگىن «ءبىر جاڭاسى - جەتى جاڭاسى» دەپ سانامالاپ، سەگىزىنشى تاۋلىگىنەن باستاپ «ءبىرىنشى شيرەگى» دەيدى.

بۇل جەتى- توعىز تاۋلىككە سوزىلادى. ودان كەيىن تولعان اي، ياعني، ايدىڭ تولىق كورىنىپ، بۇلتسىز تۇندەردىڭ سۇتتەي جارىق بولاتىن كەزدەرى وتەدى. ءبىر جەتىدەن كەيىن اي كەمي باستايدى. بۇل ايدىڭ سوڭعى شيرەگى. ايدىڭ كەش تۋاتىن وسى شاعىن قازاقى ۇعىمدا ايدىڭ قورعالاۋى دەيدى. «اي قاراڭعى، تاڭ جارىق»، «ايدىڭ قاراڭعىسى» دەگەندەر دە وسى ايدىڭ تاۋسىلار كەزى. ال، ايدىڭ ءولىاراسى - ەسكى ايدىڭ ءبىتىپ، جاڭا ايدىڭ كورىنىپ ۇلگەرمەگەن شاعى.

جاڭا تۋعان اي شالقاسىنان جاتسا، «وزىنە جايلى، حالىققا جايسىز»، ال ەگەر تىكە تۇرسا، «حالىققا جايلى، وزىنە جايسىز» دەپ بولجام ەتەدى. ياعني، ايدىڭ اشىق، نە جاۋىن- شاشىندى، بوراندى، قىزىلدى بولۋ-بولماۋىن بولجايدى.

دەرەككوز: «تانىس ءسوزدىڭ بەيتانىس سىرلارى» كىتابى.