ىزدەۋ جاريالايمىز! - سىقاق اڭگىمە
سولاي عوي ەندى... ال وبلىستىق ىشكى ىستەر دەپارتامەنتىنە جاڭادان كەلگەن تەرگەۋشى بەتكەايتار ۇلى، مىنا مەن ءبىر كۇنى اياعىمنىڭ استىنان ادىلەت تاۋىپ الدىم. شالاجانسار ەكەن... ولەيىن دەپ جاتىر ەكەن. قاسىندا ادىلەتسىز شالقاسىنان ءتۇسىپ، شۇجىق شايناپ جاتىر... دەرەۋ ادىلەتتى قالتاما سالا قويدىم.
كابينەتىمە كىرگەنىم سول، «باستىق شاقىرىپ جاتىر، شاقىرعانى بىلاي تۇرسىن، اۋزىن اپانداي اشىپ، باقىرىپ جاتىر!» دەگەن دەنى دۇرىس ەمەس حابار الدىم.
- شىندىقباي بەتكەايتار ۇلى، قالتاڭىزدا نە بار؟ - دەپ سۇرادى گەنەرال-مايور.
- قالتامدا؟ تاس تا جوق...
- نە بار دەيمىن؟
- قىل-قىبىر، شاش تا جوق...
- تەرگەۋ ءبولىمىنىڭ باستىعى سەنىڭ جەردەن ەڭكەيىپ بىردەڭە تاۋىپ العانىڭدى كورىپتى. سەنەن سۇراعان ەكەن، «ادىلەت تاۋىپ الدىم» دەپسىڭ.
- ويناپ ايتتىم.
- جوق، ويلاپ ايتتىڭ!
- كەشىرىڭىز، ءبىزدىڭ ەلدە ادىلەت بار ما ءوزى؟...
- كورسەتىڭىز، ادىلەتتىڭ قانداي بولاتىنىن كورەيىك!
- جوق، سىزدەر ونى قاماپ قوياسىزدار نەمەسە كوزىن جوياسىزدار...
- باستىعىڭىزعا باعىنباعانىڭىز ءۇشىن قىزمەتتەن بوساتامىن! ءسىز بوسسىز!
ونسىز دا، وسى قىزمەتكە كەلگەلى ادىلەت جولىندا جۇرگەنىم ءۇشىن ءبولىم باستىعىنا، ول ازداي، باسقارما باستىعىنا «ءبىر ءتۇرلى ادام، پارا المايتىن نادان» بولىپ ءجۇر ەدىم، ەندى مىنە، قولىمدا پاپكى، نە باسىمدا پوليسەيلىك شاپكى دە جوق! ادىلدىكتى قوينىما جىلىتىپ، كوشەدە كەلە جاتىر ەدىم، ەكى پوليساي جانىما جەتىپ كەلدى.
- اق كوستيۋم-شالبار، اق تۋفلي كيىپ الىپسىز،- دەدى ءبىرى قولىنداعى شەلەكتى ارتىنا جاسىرىپ.
- اققا قۇداي جاق...
- قاراعا دا قۇداي جاق... - دەدى ەكىنشىسى ەنتەلەپ.
- ايتىڭىزشى، اققا قارا جۇعادى ما؟
- جۇقپايدى... - دەدىم مەن.
- ءوي، مىناۋ ەشتەڭە ۇقپايدى! - دەگەن ءبىرىنشىسى شەلەگىندەگى قارا بوياۋدى شوتكەسىمەن ۇستىمە جاعا باستادى... ءسويتتى دە، ەكەۋى تىرقىلداپ كۇلدى. جۇرەگىم اق، ءۇستىم قارا داق بولىپ ۇيگە كەلدىم. جەر بەتىندەگى ادىلەتسىزدىكتەرگە، ەلىمىزدەگى قارا داقتارعا، اسىرەسە، ىشكى ىستەر ورگاندارىنداعى بىلىقتار مەن سوتتارداعى سولاقاي تىرلىكتەرگە جىنىم كەلىپ، وي ءبىر جىلادىم! ءيا، ىشتەي جىلادىم... ءسويتىپ، ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە بارىپ، جۇرەگىمدەگى ادىلەتتى كورسەتىپ ەدىم: «كەشىرىڭىز، كەيدە تانىپ، كەيدە تانىمايمىز...» دەستى. پارلامەنتتەگىلەر: «ادىلەت دەگەن وسى ەكەن-اۋ! كەشىرىڭىز، ادىلەت!» دەپ تامسانىپ قانا قويدى... شەنەۋنىكتەردىڭ ءبىرازى ادىلەتتى تانىمايدى ەكەن... ەسەسىنە، جاعىمپازداردى، جالاقورلاردى، ادىلەتسىز ەكى جۇزدىلەردى جاقسى تانيتىن بولىپ شىقتى... «قىزمەتىمە قايتا كەلەرمىن!» دەپ ويلانىپ، ۇيىقتاپ كەتىپپىن. ءتۇن ورتاسىندا شوشىپ ويانسام، قوينىمدا بىرەۋ جاتىر!
- كەشىرىڭىز، ءسىز كىمسىز؟ - دەپ سۇرادىم اتىپ تۇرىپ.
- جالاگۇلمىن، - دەدى ول.
كەشىكپەي، «ادىلەتسىزدىكتى جۇرەگىنە جاسىرعانى ءۇشىن، اقتى ءولتىرىپ، قارامەن سىبايلاس بولعانى ءۇشىن» دەگەن جالامەن تۇرمەگە ءتۇستىم. قۇدايىم-اۋ، مۇندا شاتاققا شاتىسى، قىلمىسقا قاتىسى جوقتار، جالانىڭ كورپەسىن جامىلىپ جاتقاندار كوپ ەكەن! كوڭىلىم كوڭ استىندا قالعانداي، بىرەۋ جۇرەگىمدى تۋراپ، مۇزداتقىشقا سالعانداي، ساعىم سىنىپ، ىشتەن تىنىپ جۇرگەنمىن. قازىر تۇرمەلەردەن قاشىپ كەتۋ سانگە، ءتىپتى انگە اينالدى ەمەس پە، ءبىر كۇنى كۇزەتشىگە:
- انانى قارا، انانى قارا! - دەدىم.
- ەشتەڭە كورىپ تۇرعانىم جوق، - دەدى ول.
- انانى قارا، قىلمىسكەر كۇننىڭ ساۋلەسىنە ورمەلەپ، قاشىپ بارادى!
كۇزەتشى كوزىن كولەگەيلەپ تۇرعاندا، زىپ بەرىپ، قاشا جونەلدىم. قاشىپ بارا جاتىپ، كوشەدەگى حابارلاندىرۋعا كوزىم ءتۇستى. وندا: «ادىلەتكە، اققا، يمانعا حالىقارالىق ىزدەۋ جاريالايمىز!» دەپ جازىپ قويعان ەكەن. كوزىم قاراۋىتىپ، قۇلاپ ءتۇستىم. ءبىر كەزدە كوزىمدى اشسام، ادىلەتىم شالا-جانسار، ولەيىن دەپ جاتىر، ال، ادىلەتسىزدىكتىڭ قولىندا قارا كۇرەك، ونى كومەيىن دەپ جاتىر... و، دۇنيە-اي...
ەرماحان شايحى ۇلى
دەرەككوزى: «ايقىن» گازەتى. 2012