ەۋروپالىق بەلدى باسىلىمدا نۇرلان نىعماتۋليننىڭ ماقالاسى جاريالاندى
«ق ر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ ءتوراعاسى نۇرلان نىعماتۋلين ەۋرازيا قۇرلىعىندا سەرىكتەستىكتى نىعايتۋعا باعىتتالعان قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى، ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ ستراتەگيالىق باستامالارىن ىسكە اسىرۋ بارلىق ەۋروپا جانە ازيا ەلدەرىنىڭ تۇراقتى بولاشاعىنا ىقپال ەتەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى. ءماجىلىس سپيكەرى بۇل تۋرالى ءوز پىكىرىن ەۋروپانىڭ «New Europe» گازەتىندە «ۇلكەن ەۋرازيا: ورتاق بولاشاق جولىندا» ماقالاسىندا ايتتى»، - دەپ جازادى باسپا ءسوز قىزمەتى.
ماقالا اعىمداعى جىلعى 23-24 -قىركۇيەكتە ەلوردامىز نۇر-سۇلتان قالاسىندا «ۇلكەن ەۋرازيا: ديالوگ. سەنىم. سەرىكتەستىك» تاقىرىبىندا وتەتىن ەۋرازيا ەلدەرى پارلامەنتتەرى ءتوراعالارىنىڭ IV كەڭەسىن وتكىزۋگە بايلانىستى جارىققا شىقتى.
ەڭ باستىسى، ماقالادا قازاقستان ەۋرازيانى مەملەكەتتەر اراسىندا تۋىندايتىن قايشىلىقتاردىڭ بىرلەسكەن، ۇجىمدىق شەشىلۋىنە، سونداي-اق ورتاق قاتەرلەرگە قارسى تۇرۋعا نەگىزدەلگەن جاڭا سەرىكتەستىك مودەلىن تۇبەگەيلى سىناۋ الاڭى رەتىندە كورسەتىلەدى.
نۇرلان نىعماتۋلين، بيىلعى جىلى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ «ەۋرازيالىق ينتەگراتسيا» يدەياسىنا 25 جىل تولعانىن، ول 1994 -جىلى جاريالانىپ، بىرنەشە دامۋ ساتىسىنان ءوتىپ، بۇگىندە ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتا ىسكە اسىرىلىپ جاتقانىن ايتقان.
قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ ەۋرازيا قۇرلىعىنداعى سەرىكتەستىكتى ودان ءارى دامىتۋداعى ستراتەگيالىق باستاماسىن 2010 -جىلى ەقىۇ استانا دەكلاراتسياسى، سونداي-اق، 2015 -جىلى «ۇلكەن ەۋرازيانى» قۇرۋ تۋرالى ب ۇ ۇ باس اسسامبلەياسىنان ۇسىنعان يدەيا بولدى. بۇل وي ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداقتىڭ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ جانە ەۋروپالىق وداقتىڭ ءبىرىڭعاي ىنتىماقتاستىق جوباسىنا بىرىكتىرۋدى بىلدىرەدى.
«ۇلكەن ەۋرازيانىڭ» تەڭدەسى جوق جوباسى وسى بىرلەستىكتەردىڭ جۇمىسىن ۇيلەستىرۋدى جانە ولاردىڭ قاتىسۋشىلارى اراسىنداعى ساۋدا قاتىناستارىن ىرىقتاندىرۋدى، كولىك دالىزدەرىن بىرلەسىپ دامىتۋدى، ەنەرگەتيكالىق باعىتتاردى ءارتاراپتاندىرۋدى، ينۆەستيتسيالىق ىنتىماقتاستىقتى كەڭەيتۋدى جانە ەكونوميكالىق ءوزارا ءىس- قيمىلدىڭ باسقا دا ماسەلەلەرىن قاراستىرادى»، - دەدى نۇرلان نىعماتۋلين.
ءماجىلىس ءتوراعاسى ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ ساۋىرىندە ايتىلعان قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتىنىڭ ۇسىنىسىنا اسا نازار اۋداردى. بەيجىڭدەگى ء«بىر بەلدەۋ، ءبىر جول» حالىقارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمىنىڭ ەكىنشى وتىرىسىندا «ءۇش ديالوگ» قۇرۋدىڭ قاجەتتىلىگى تۋرالى ەلباسىنىڭ ايتقانىنا توقتالدى.
«سوندىقتان ەۋرازيالىق پارلامەنتتەردىڭ سپيكەرلەرى IV كەزدەسۋىنىڭ باستى ماقساتى - ەۋرازيالىق كەڭىستىكتەگى ءوزارا ءىس-قيمىل مەن ىنتىماقتاستىقتى ودان ءارى تەرەڭدەتۋ جانە كەڭەيتۋ ءۇشىن ەۋروپا مەن ازيانىڭ زاڭ شىعارۋشى ورگاندارى باسشىلارىنىڭ، سونداي-اق حالىقارالىق جانە پارلامەنتارالىق ۇيىمدار باسشىلارىنىڭ تىكەلەي كوپجاقتى ديالوگىن قۇرۋ بولىپ تابىلادى»، - دەدى نۇرلان نىعماتۋلين.
ءماجىلىس ءتوراعاسى اتاپ وتكەندەي، مەملەكەتتەردىڭ ساياسي جانە ەكونوميكالىق دامۋىنىڭ نەگىزگى باعىتتارىن ايقىنداعان پارلامەنتتىڭ ءرولى ايماقتىق جانە قۇرلىقتىق دەڭگەيدە ءوزارا ارەكەتتەسۋدىڭ ورتاق نۇكتەلەرىن جانە ءوزارا ءتيىمدى شەشىمدەردى تابۋ ءۇشىن ماڭىزدى نەگىز بولادى.
نۇر-سۇلتان قالاسىندا وتەتىن پارلامەنتارالىق فورۋمعا ەۋروپا مەن ازيانىڭ 84 ەلىنەن پارلامەنت باسشىلارى، 16 حالىقارالىق جانە پارلامەنتارالىق ۇيىمداردىڭ باسشىلارى شاقىرىلدى.
بۇگىندە 50 دەن استام ەلدىڭ پارلامەنتشىلەرى وزدەرىنىڭ قاتىسۋىن راستادى، ونىڭ ىشىندە 40 تان استام ەلدىڭ سپيكەرلەرى، سونداي-اق 16 حالىقارالىق ۇيىم بار.
فورۋمدا ەۋروپانىڭ جانە ازيانىڭ بەدەلدى پارلامەنتشىلەرىنىڭ قاتىسۋى زاماناۋي دامۋدىڭ كوكەيكەستى ماسەلەلەرىنە قاتىستى پىكىر الماسۋعا، سونداي-اق ەۋرازياداعى ومىرگە قابىلەتتى «امبەباپ جەڭىس» مودەلىنە كوشۋ ءۇشىن كورنەكى جانە پراكتيكالىق تاجىريبەلەر الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. تالقىلاۋدىڭ ناتيجەسى، تۇپكىلىكتى قۇجاتتى - سپيكەرلەردىڭ بىرلەسكەن مالىمدەمەسى - بۇل ءبىزدىڭ ورتاق بولاشاعىمىزعا ەۋرازيا قۇرلىعىنىڭ ودان ءارى دامۋى تۋرالى پارلامەنتشىلەردىڭ كوزقاراسىن كورسەتەتىن بولۋى كەرەك دەپ ۇمىتتەنەمىز. جالپى الداعى فورۋم ەۋرازيالىق كەڭىستىكتەگى جان-جاقتى ءوزارا ءىس-قيمىلدى جانە ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا، پارلامەنتارالىق بايلانىستار مەن ارىپتەستىكتى دامىتۋعا ىقپال ەتەتىن بولادى»، - دەپ اتاپ ءوتتى نۇرلان نىعماتۋلين.