شەتەلدەگى قازاق ءتىلدى ب ا ق- قا شولۋ: وزگە ۇلتتار ات تاعالاۋدى ەۋروپادان ۇيرەنىپ ءجۇر
وزگە ۇلتتار ات تاعالاۋدى ەۋروپادان ۇيرەنىپ ءجۇر - قىتايدىڭ «ورتالىق حالىق راديوسى» (CNK)
قىتايلىق kazakcnr.com سايتىندا ارزىگۇل ابدەش قىزىنىڭ شاباندوز، اتبەگى جەڭىس ابدىبەك ۇلىمەن بولعان سۇحباتى جارىق كوردى.
اتالعان سۇحباتتا ات سپورتىنىڭ كەدەرگىدەن ءوتۋ ءتۇرى بويىنشا قىتاي مەملەكەتىنىڭ نەشە دۇركىن چەمپيونى جەڭىس ابدىبەك ۇلى ات سپورتى جايىندا وزەكتى اڭگىمە وربىتكەن.
«مەن 1968 -جىلى ق ح ر ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسىنىڭ موڭعولكۇرە اۋدانىندا تۋعانمىن. بۇل اۋدان قىتاي مەملەكەتى «تۇلپار مەكەنى» دەگەن اتاق بەرگەن جەر. العاشقى ۇلكەن الامانعا 1983 -جىلى ىشكى موڭعوليا اۆتونوميالى ولكەسىنىڭ ورتالىعى حۋح- حوتو قالاسىنا وتكەن جارىستا قاتىستىم. سول جولى ات سپورتى بويىنشا كەدەرگىدەن ءوتۋ باسەكەسىندە باس جۇلدەنى قانجىعالادىم. وسىدان باستاپ ات سپورتىنىڭ تالاي الامانىندا سىنعا ءتۇستىم. جالپى ات سپورتى، اسىرەسە كەدەرگىدەن ءوتۋ ءتۇرىنىڭ قيىندىعى كوپ. مۇندا ادام مەن جانۋاردىڭ ءبىر- بىرىمەن سايكەسۋى، ۇشتاسۋى، بىرىگىپ ارەكەت ەتۋى كەرەك. ءتىلسىز جانۋاردىڭ بابىن تابۋ، ويىن وقۋ وڭاي بولماسا كەرەك. مەن 33 جىل ات سپورتىن سەرىك ەتكەن ۋاقىتىمدا وزىمە ءۇش جاقسى تۇلپاردى جولىقتىردىم. العاش تاقىمىما تۇسكەن، باپتاعان تۇلپارىم ءوزىمنىڭ تۋعان جەرىم موڭعولكۇرە اۋدانىنىڭ سايگۇلىگى بولدى. ونى 1985-1992 -جىلدارى سپورت جارىستارىندا ءمىندىم. مەملەكەتتىك جارىستاردا 2-3 ورىنداردى وسى تۇلپارىم الىپ بەردى. ەكىنشى رەت وزىمە سەرىك بولعان تۇلپاردى 1991 -جىلى قىرعىزستاننان تاڭداپ ساتىپ الدىم. بۇل سايگۇلىك قىتايدىڭ مەملەكەتتىك جارىسىندا باس جۇلدەنى قانجىعالادى. ال 2000 -جىلى ماسكەۋ قالاسىنا بارىپ ساتىپ العان تۇلپارىم دا قىتايداعى جارىستا التىن ولجالادى»، - دەيدى جەڭىس ابدىبەك ۇلى سۇحباتىندا.
بۇگىنگى كۇنى ءوزىنىڭ ات سپورتىنداعى ۇزاق جىلدار بويى جيناعان، سارالاعان مول تاجىريبەسىن جاستارمەن ءبولىسىپ، شاكىرت تاربيەلەۋگە، ات باپتاۋعا دەن قويعان جەڭىس ابدىبەك ۇلى ات سپورتىنا قىزىعاتىن قازاق جاستارىنا ءوز كەڭەسىن ايتقان.
«قازىر قىتاي ەلى ات سپورتىن دامىتۋعا ءمان بەرىپ وتىر، ءبىر عانا بەيجىڭ قالاسىنىڭ وزىندە 200-دەن استام ات سپورتى كلۋبى جۇمىس ىستەيدى. قىتايدىڭ باسقا دا ءىرى قالالارىندا وسى شامادا ات سپورتى كلۋبتارى بار. مەنى قازىر لياۋنيڭ ولكەسىنىڭ شىنياڭ قالاسىنداعى كاسىپتىك ات سپورتى كلۋبى ارنايى شاقىرىپ، جۇمىس بەرىپ وتىر. سول قالادا بىزدەن باسقا 20-دان استام ات سپورتى كلۋبى بار. قىتايدا مەن سەكىلدى بالا كۇنىنەن ات جالىندا وسكەن، جىلقىنىڭ بولمىسىن تۇسىنەتىن، ات سپورتىن ومىرىنە سەرىك ەتكەن تاجىريبەلى مامان، اتبەگىلەر وتە از. سوندىقتان ەلدەگى وسىنشاما كوپ ات سپورت كلۋبتارى ءۇشىن شاباندوز دا، اتبەگى دە، باسقا ماماندارى دا جەتىسپەيدى. كوبىن شەتەلدەن شاقىرتىپ جاتادى. دەسە دە جىلقى جۇرگەن جەردە قازاقتىڭ دا ءجۇرۋى زاڭدىلىق سەكىلدى. جوعارىداعى اتالعان ات سپورتى كلۋبتارىندا قازاق ازاماتتارىنىڭ دا جۇمىس ىستەپ جۇرگەنىن كورىپ قالام. ءبىراق الىدە بولسا سانى از. بىزگە قاراعاندا بۇل سالادا موڭعول ۇلتىنىڭ ازاماتتارى كوپ ءجۇر. ۇلتىمىزدىڭ جاستارى وسى مۇمكىندىكتەردى جاقسى پايدالانۋى كەرەك. بايگە اتتارىنا مىنە بىلۋمەن بىرگە، ولاردى باپتاۋدى جانە ات تاعالاۋ ونەرىن مەڭگەرگەنى ابزال. تىپتەن، جىلقى اۋرۋلارىن ەمدەي بىلەسە دە ارتىق بولماس ەدى. بۇلاردىڭ بارلىعى ات سپورتىنداعى قاجەتتى ماماندىقتار، بۇگىنگى كۇنى سۇرانىس تۋدىرىپ وتىر. ماسەلەن بۇرىندارى ات تاعالاۋ قازاقتىڭ كۇندەلىكتى ومىرىندە ەكىنىڭ ءبىرى اتقارا بەرەتىن قاراپايىم شارۋا بولعان. ال بۇگىنگى كۇنى سول ات تاعالاۋدى ۇلكەن ونەر، ماماندىق دەڭگەيىنە كوتەرىپ، وزگە ۇلتتار، قىتاي ازاماتتارى ەۋروپا ەلدەرىنەن، گەرمانيادان ارنايى بارىپ وقىپ كەلىپ ءجۇر. قىتايدىڭ ىشكى قالالارىندا بايگە اتتارىن قىزدىرىپ باسىپ تاعالاۋ 1500 يۋانعا (72 مىڭ تەڭگە)، جاي تاعالاۋ 1000 يۋانعا (48 مىڭ تەڭگە) باعالانۋدا»، - دەيدى شاباندوز، اتبەگى جەڭىس ابدىبەك ۇلى.
يراننىڭ انيماتسيالىق فيلمى ەۋرازيا كينوفەستيۆالىنە قاتىستى - «فارس» اقپارات اگەنتتىگى
يراننىڭ «كاليلە مەن دەمنە» انيماتسيالىق فيلمى قازاقستاندا وتكەن حالىقارالىق ەۋرازيا كينوفەستيۆالىنە قاتىسىپ، قازىلار القاسىنىڭ ارنايى جۇلدەسىنە يە بولدى، دەپ جازادى parstoday اقپارات اگەنتتىگى.
«يراننىڭ «كاليلە مەن دەمنە» انيماتسيالىق فيلمى رەجيسەرىنىڭ فەستيۆالدىڭ جابىلۋ سالتاناتىنا قاتىسا الماۋىنا قاراماستان، جۇلدەنى ي ي ر- دىڭ قازاقستانداعى وكىلى الدى. حالىقارالىق 13- ەۋرازيا كينوفەستيۆالى 2017 -جىلى شىلدەنىڭ 22-28 - كۇندەرى قازاقستاننىڭ ەلورداسى استانا قالاسىندا ءوتتى»، - دەپ حابارلايدى يراندىق ب ا ق.
قابا اۋدانىنداعى «قازاق ەمشىلىك اۋرۋحاناسى» حالىق كوڭىلىنەن شىقتى - «التاي گازەتى»
ق ح ر التاي ايماعىنىڭ قابا اۋدانىنداعى قازاقتىڭ ءداستۇرلى مەديتسيناسىمەن ەمدەيتىن «قازاق ەمشىلىك اۋرۋحاناسى» ناتيجەلى جۇمىس اتقارىپ، حالىق ءجيى بارىپ ەمدەلەتىن ورتالىققا اينالدى، دەپ جازادى kz.ts.cn/altai سايتى.
«2010 جىلى قابا اۋداندىق حالىق اۋرۋحاناسىنىڭ جانىنان قازاق ەمشىلىك ءبولىمى اشىلعان بولاتىن. ال، 2014 -جىلى مەملەكەتتىك ورتالىق بيلىكتىڭ تىكەلەي قولداۋىمەن، قابا اۋدانىندا قازاق حالقىنىڭ ءداستۇرلى مەديتسيناسىن وزەك ەتكەن «قازاق ەمشىلىك اۋرۋحاناسى» جەكە ورتالىق بولىپ قۇرىلدى. وسى مەديتسينالىق ورتالىققا ارنالىپ 2016 -جىلى مەملەكەت قازىناسىنان 21 ميلليون 100 مىڭ يۋان قارجى ءبولىنىپ، زامانعا ساي جاڭا نىساننىڭ قۇرىلىسى سالىندى. اۋرۋحانا ءارتۇرلى سۇيەكتىڭ ءوسىپ، قالىڭداۋىن، بەل، مويىن ومىرتقا سۇيەگى شەمىرشەگىنىڭ ءوسۋىن، تىنىس الۋ جۇيەسىنىڭ اۋرۋلارىن، ءتۇرلى تەرى اۋرۋلارىن قازاقتىڭ ۇلتتىق مەديتسيناسىمەن ەمدەيدى. ورتالىققا كۇندەلىكتى كەلىپ ەمدەلەتىن جەرگىلىكتى قىتاي، قازاق ۇلتىنىڭ ازاماتتارىنان باسقا، شەتەلدەن ارنايى كەلىپ اۋرۋ كورسەتەتىن ناۋقاستاردا كوپ. سولاردىڭ قاتارىندا قازاقستاننان - 109، موڭعوليا ەلىنەن 18 ناۋقاس وسى اۋرۋحاناعا ارنايى كەلىپ ەمدەلگەن»، دەپ جازادى جەرگىلىكتى ب ا ق.
جەمبوريگە بايان- ولگەيدەن 150 سكاۋت بالا قاتىسادى - kaznews.mn
موڭعوليا جەرىندە وتەتىن ازيا، تىنىق مۇحيتى ايماعى ەلدەرىنىڭ 31 - جەمبوريى ياعني سكاۋت بالالاردىڭ كەزدەسۋى وتەدى، - دەپ جازادى موڭعوليالىق KAZNEWS اقپاراتتىق پورتالى. «27- شىلدە مەن 2- تامىز كۇندەرى ارالىعىندا نايرامدال لاگەرىندە الەمنىڭ 50 ەلىنەن ەكى مىڭعا جۋىق سكاۋت كەلەدى دەپ كۇتىلۋدە. ەلىمىزدەن 4000 سكاۋت قاتىسادى. ولاردىڭ اراسىندا بايان- ولگەي ايماعىنان 150-گە جۋىق سكاۋت بالالار اتالمىش جەمبوريگە قاتىسۋعا اتتاندى»، - دەپ جازادى دەرەككوز.
اتالعان ب ا ق- تىڭ جازۋىنشا، سكاۋتينگ - بۇل جاستاردىڭ ءبىلىم بەرۋ قوزعالىسى. ول ءوز قىزمەتىن بۇكىل الەم بويىنشا جۇزەگە اسىرادى جانە جاس ۇرپاقتىڭ بويىندا دەربەس ويلاۋدى، كوشباسشىلىق قاسيەتىن، وتانسۇيگىشتىكتى تاربيەلەيدى. سكاۋتتىق ميسسيا - ۇلكەن يدەيا: الەمدى جاقسى ەتۋگە تالپىنۋدى جۇزەگە اسىرۋعا نەگىزدەلەدى. ال سكاۋتتار - بۇل وزدەرىنىڭ يگى ماقساتتارىنا جەتۋگە بارلىق كۇشتەرىن سالاتىن بالالار. حالىقارالىق لاگەرلەردە وتكىزىلەتىن سكاۋتتار جيىنىن بۇكىل الەم سكاۋتتارىنىڭ اراسىندا «جەمبوري» دەپ اتايدى. بيىلعى جەمبوري تاقىرىبى: «كوشپەندىلەرگە ساياحات».
التاي قالاسى قىتايداعى اۋاسى تازا قالالاردىڭ كوشىن باستادى - «التاي اقپارات» سايتى
گونكونگتەگى الەمدىك باسەكەلىك ورتانى زەرتتەۋ قوعامىنىڭ سارالاۋىمەن قىتايداعى اۋا باسسەينىنىڭ لاستانۋى تومەن بولعان 50 قالا انىقتالدى، دەپ حابارلايدى altxw.com سايتى.
شىنجاڭداعى ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسىنا قارايتىن التاي ايماعىنىڭ ورتالىعى التاي قالاسى قىتايداعى اۋاسى تازا 50 قالانىڭ ىشىندە ءۇشىنشى ورىنعا يە بولدى. ءبىرىنشى، ەكىنشى ورىندارعا يۋننان ولكەسىنىڭ ليجياڭ، ديڭچيڭ قالالارى جايعاسقان. الدىڭعى 10 ورىنداعى قالالاردىڭ اتموسفەرالىق اۋاسىنىڭ تازالىعى 100 پايىزعا جاقىن كورسەتكىشتەردى كورسەتكەن.
قازاقستاندا ءوتىپ جاتقان ەكسپو 2017-گە ترت دە ۇلەس قوسۋدا - ت ر ت اگەنتتىگى
تۇركيا راديو تەلەديدار اگەنتتىگى قازاقستاندا ءوتىپ جاتقان ەكسپو-2017 حالىقارالىق كورمەسى ءۇشىن ارنايى ۇيىمداستىرىلعان ءىس- شارالارعا تۇركيا ەلى دە ءوز ۇلەسىن قوسىپ جاتىر دەپ جازادى. اتالعان تۇركيالىق ب ا ق- تىڭ ءوزى دە وسى شارالارعا اقپاراتتىق قولداۋ كورسەتىپ وتىرعانى تۋرالى حابارلايدى.
«قازاقستاننىڭ ەكسپو- نى وتكىزۋ قۇرمەتىنە وراي يۋنۋس ەمرە اتىنداعى تۇرىك مادەنيەت ورتالىعى تۇركيانىڭ قازاقستانداعى ەلشىلىگىنىڭ قولداۋىمەن ەكى ۇلكەن شارا ۇيىمداستىردى. العاشقى شارا - «ۇمىتسام سىبىرلا» اتتى كينوتۋىندى استاناداعى «كەرۋەن» كينوپارك زالىندا 17 ماۋسىمدا كورەرمەنگە ۇسىنىلعان. استانالىقتار مەن قالا قوناقتارىنا ەكىنشى سىي - «قازاقستان - تۇركيا دوستىق اۋەندەرى-2» اتتى كونسەرت. ەسكە سالا كەتسەك، ءدال وسى تاقىرىپپەن 2016 -جىلعى 26 - قازاندا قازاقستان تاۋەلسىزدىگىنىڭ 25 جىلدىعىنا ارنالعان كونسەرتتى قالا حالقى ۇلكەن قوشەمەتپەن تاماشالاعان بولاتىن. كونسەرتتە تۇركيانىڭ مادەنيەت جانە تۋريزم مينيسترلىگىنە قاراستى «تۇركى الەمى مۋزىكالىق ءانسامبلى» جانە استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ «مەملەكەتتىك اكادەميالىق فيلارمونيا» وركەسترىنىڭ سۇيەمەلدەۋىمەن اندەر شىرقالىپ، كۇيلەر تارتىلدى. قوس وركەستردىڭ تىزگىنى اۆستريادا ءبىلىم العان ديريجەر، «التىن تاياقشا» ديريجەرلەر بايقاۋىندا گران- پري جۇلدەسىن ولجالاعان ەرنار نۇرتازيندە بولدى. كۇمىس كومەي انشىلەر چيدەم گۇردال مەن دجەم گۇردال قازاقتىڭ تانىمال «دۋدار- اي»، «قارلىعاش» سياقتى اندەرىن قوس وركەستردىڭ سۇيەمەلدەۋىمەن شىرقادى»، - دەپ جازادى ت ر ت اگەنتتىگى.
اتالعان باق- تىڭ جازۋىنشا، قازاقستاننىڭ ەكسپو-2017 حالىقارالىق كورمەسى ءۇشىن ارنايى ۇيىمداستىرىلعان كونسەرتكە تەك تۇرىك ونەرپازدارى عانا ەمەس، قازاقستاندا جۇمىس ىستەگەن KazStroyPodryad سىندى تۇرىك فيرمالارى مەن تۇركيا راديو تەلەديدار مەكەمەسى ت ر ت دە دەمەۋشى رەتىندە قولداۋ كورسەتۋدە. ت ر ت وتكەن اپتالاردا ەكسپو- عا ارنايى تۇردە استانادا ۇيىمداستىرىلعان «قازاقستان بارىسى-2017» تۋرنيرىن تىكەلەي ەفيردە جاريالادى.
اۆتور: باقىتجول كاكەش