ۇلى دالا ەلى ەكسپەديتسياسى سىر ەلىندە جالعاسىپ جاتىر - فوتو
بۇل تۋرالى ق ح ا وبلىستىق حاتشىلىعىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى حابارلادى.
رەسپۋبليكا ايماقتارى بىرىنە- ءبىرى امانات ەتىپ كەلە جاتقان ەكسپەديتسيا ەستافەتاسى 26 - قىركۇيەك كۇنى ارال قالاسىندا اقتوبە وبلىسى دەلەگاتسياسىنان سىر وڭىرىنە تاپسىرىلدى.
بۇل كۇنى ارال قالاسىندا اق ساۋىتتى ايداربەك باتىرعا ۇرپاقتارى ەسكەرتكىش بەلگى قويىپ، ونىڭ ەسىمىن ۇلىقتاۋ شارالارى وتكىزىلدى. وسى شارا بارىسىندا «ۇلى دالا ەلى» ەكسپەديتسياسىنىڭ اقتوبە وبلىسى دەلەگاتسياسىنىڭ جەتەكشىسى، قازاقستان حالقى اقتوبە وبلىستىق اسسامبلەياسى حاتشىلىعىنىڭ باسشىسى ج. نۇرشين سىر ەلىنىڭ ەكسپەديتسياسىنىڭ جەتەكشىسى، قازاقستان حالقى قىزىلوردا وبلىستىق اسسامبلەياسى حاتشىلىعىنىڭ باسشىسى ل. تورەشوۆاعا ەستافەتا كىتاپ- كۇندەلىگىن تابىستادى. كىتاپ- كۇندەلىك ەندى سىردىڭ بەدەلدى، تانىمال ازاماتتارىنىڭ قولىمەن تولىقتىرىلادى.
تاريحى ءتىرىلىپ، مۇراسى جاندانعان ارال قالاسىنداعى شارادان سوڭ دەلەگاتسيا وكىلدەرى، ارىستان باب كەسەنەسىنىڭ قۇرىلىس جۇمىستارىمەن تانىستى. ارنايى جاڭاوزەن قالاسىنان اكەلىنگەن اقتاستاردان قاشالىپ، تۇرعىزىلىپ جاتقان كەسەنە قۇرىلىسى جۋىق ارادا اياقتالىپ، تاريحىمىزدى ۇلىقتار قاسيەتتى ورىننىڭ ءبىرى بولماق.
سىر ەلىنىڭ ەكسپەديتسياسى ءار توبەسىنىڭ وزىنەن ۇلى تاريح مەنمۇندالايتىن قازىنالى قازالى قالاسىنداعى جانقوجا باتىر كەشەنىندە بابا رۋحىنا تاعزىم ەتىپ، قۇران باعىشتادى. ايتەكە ءبي كەنتىندە جۇرتشىلىقپەن كەزدەسىپ، قازاق حاندىعىنان بەرگى الەۋمەتتىك، ساياسي تاقىرىپتاردا دارىستەر وقىلىپ، قاتىسۋشىلاردىڭ ۇسىنىس- پىكىرلەرى تىڭدالدى.
«اركىمنىڭ تۋعان جەرى - مىسىر شاھارى» دەگەندەي، تاريحىن تانۋعا قۇمارتقان جاستار تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى ءۋاليحان ىبىرايەۆتىڭ، ساياسي عىلىمدار كانديداتى ساۋلەت ساحيەۆتىڭ، قازاقستان جازۋشىلار وداعى وبلىستىق فيليالىنىڭ ديرەكتورى قارشىعا ەسىمسەيىتوۆانىڭ تاعىلىمعا تولى اڭگىمەلەرىنە قانىقتى. كەش سوڭىندا ەكسپەديتسيا مۇشەلەرى جەرگىلىكتى اۋداندىق كىتاپحاناعا كىتاپتار تارتۋ ەتىپ، جاس ورەندەردىڭ مول ماعلۇمات الۋىنا ءسال دە بولسا سەپتىگىن تيگىزەتىندىگىن جەتكىزدى.
27 - قىركۇيەكتە «ۇلى دالا ەلى» ەكسپەديتسياسى توبى ءوز جۇمىسىن ءىح- Ⅺعاسىرلاردا وعىز مەملەكەتىنىڭ استاناسى بولعان جانكەنت قالاسىندا جالعاستىردى.
قانشا عاسىردى ارتتا قالدىرىپ، قابىرعالارى قايىسقانىمەن، بۇل جەردىڭ ەرەكشەلىگى، اياق باسقان ساتتەن باستاپ سول ورتا عاسىردىڭ تۇرمىس- تىرشىلىگى مەن بولمىسىن باستان كەشكەندەي كۇيگە بولەنەسىڭ.
ەجەلگى شاھاردان ۇلكەن اسەر العان ەكسپەديتسيا مۇشەلەرى تەك قازاققا عانا ەمەس، بۇكىل تۇركى الەمىنە ورتاق ويشىل قورقىت بابانىڭ كەشەنىنە اتتاندى.
ماڭگىلىكتى اڭساعان ابىز بابانىڭ قوبىز ءۇنىنىڭ ماڭگىلىككە ۇلاسقانىن سىر ايماعىنداعى وسى ءبىر بوي كوتەرگەن كەسەنەنىڭ ءوزى ايعاقتاپ تۇرعانداي. قارماقشى اۋدانىنىڭ تاريح، ولكەتانۋ قىزمەتكەرلەرى تاريحقا تولى قورقىت اتانىڭ سان عاسىرلىق تاريحىمەن جانە جاڭا جوندەۋدەن وتكەن مەموريالدىق كەشەنىمەن تانىستىرىپ ءوتتى.
بۇدان سوڭ ەكسپەديتسيا مۇشەلەرى قارماقشى اۋدانىنىڭ جوسالى كەنتىنە بەت بۇردى. بۇل جەردە ولار قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى اياسىندا ەلىمىزدى الەمگە تانىتىپ، تاريحىمىزدى ناسيحاتتاپ، ەل- جەردى ارالاپ جۇرگەن موتوشەرۋشىلەر توبىمەن كەزدەستى. توپ جەتەكشىسى د. پەترۋحين ءوز سوزىندە قاي ەلگە بارماسىن، قانداي بەلەستى باعىندىرماسىن، بارلىعىن وتانى - قازاقستاننىڭ اتىن شىعارۋعا ارنايتىنىن جەتكىزدى. كەزدەسۋ سوڭىندا ەكسپەديتسيا توبىنىڭ جەتەكشىسى ۋ. يبرايەۆ «تەڭدەسسىز سىي» اكتسياسى اياسىندا اۋدان كىتاپحاناسىنا كىتاپتار تابىس ەتتى.
بۇل كۇنى ەكسپەديتسيا جۇمىسى جالاعاش اۋدانىنىڭ بۇحارباي باتىر اۋىلىندا جالعاستى. بۇحارباي باتىر مۋزەيىمەن، تاريحي جادىگەرلەرىمەن تانىستى. مۋزەيگە ەكسپەديتسيا تاراپىنان كىتاپ تارتۋ ەتىلىپ، جالاعاش اۋدانىنىڭ تاڭ اۋىلدىق وكرۋگىندە تۇراتىن ارداگەرلەرگە تونومەتر سىيعا تارتىلدى.
ەكسپەديتسيا جۇمىسى قازىرگى ۋاقىتتا سىرداريا اۋدانىندا جالعاسۋدا.